علوم شناختي رويكردي براي تبيين رفتار اقتصادي مصرف‌كننده

Cognitive Economics as a New Approach in Explaining Economic Behaviors

رفتار مصرف‌كننده از جمله مهم‌ترين موضوعات مورد بحث در اقتصاد خرد است. در اقتصاد نيوكلاسيك، فرض مي‌شود رفتار انسان‌ها براي رسيدن به هدف، بر عقلانيت محض مبتني باشد، در حالي كه سايمون، مفروضات پارادايم نيوكلاسيك‌ها را نقد كرده و عقلانيت محدود را مطرح مي‌كند. چرا كه انسان به دليل مواجهه با عدم قطعيت و نبود دسترسي به اطلاعات آينده، داراي محدوديت‌هاي شناختي است، به گونه‌اي كه نمي‌تواند بر طبق پيش‌بيني اقتصاد نيوكلاسيك، عاقلانه و منطقي تصميم بگيرد، بنابراين بر اساس مطالعات انجام گرفته در اين زمينه مي‌توان گفت كه رفتار انسان متاثر از هر دو عامل شهودي و عامل استدلالي است و اين‌طور نيست كه انسان كاملا به صورت عقلاني رفتار مي‌كند. هدف از مقاله اين است كه رفتار مصرف كننده را از چهار رويكردهاي متفاوت اقتصادي، روانشناسي، جامعه‌شناسي و علوم شناختي بررسي كند. مهم‌ترين ديدگاهي كه طي ساليان اخير توجه زيادي به خود جلب كرده، ديدگاه علوم شناختي است كه در زمينه‌ي درك و فهم مغز و ذهن انسان كه اطلاعات را دريافت، نگهداري و پردازش مي كند، مي‌باشد. تمركز اين علم بر استدلال، ادراك، حافظه، آگاهي، احساسات، توجه، هشياري، خلاقيت، استفاده از زبان و ارتباط ميان آنهاست كه براي پي بردن به توانايي مغز و ذهن انسان به كار گرفته مي‌شود. طبقه‌بندي JEL: A12 و D01 و D11

Consumer behavior is the most important issues in microeconomics. In neoclassical economics it is assumed that in order to reach the goals, human behavior is based on absolute rationality. While, Simon criticizes the paradigm assumptions of neoclassic school and introduces the bounded rationality. Since, because of uncertainty and lack of access to enough information, human faces with limited cognitive. So that cannot decide rationally, according to neoclassical economics predictions. So, based on the studies in this field, we can say that human behavior is affected by the intuitional and reasoning factors. The purpose of this paper is to discuss consumer behavior with a different approach and to mention the critics that are posed to neoclassical economics. The purpose of this paper is to discuss the consumer behavior by using four approaches of economics, psychology, social science and cognitive science. The most important approach which, in recent years, absorb a lot of attention, is cognitive science that attempt to percept human brain and mind which receipts, keeps and process the information. This science focuses on reasoning, perception, retention, cognizance, emotions, attention, awareness, creativity and connection between them which are used to understand the ability of the human brain. The purpose of this paper is to illustrate the function of cognitive science in consumersʹ behavior as an important matter in economics. JEL Classification: B21، D03، D11