تحليل تاثير سرريزهاي بين استاني سرمايه‌ي انساني بر رشد اقتصادي در ايران

Analysis of Inter-Province Spatial Spillover Effects of Human Capital on Economic Growth in Iran

سرمايه‌ي انساني يكي از مهم‌ترين عوامل تعيين كننده‌ي رشد اقتصادي مي باشد. اين عامل از طريق افزايش بهره وري نيروي انساني، افزايش توان ايجاد و ظرفيت جذب فناوري هاي جديد، افزايش بهره وري سرمايه ‌ي فيزيكي و كاهش جرم و جنايت، بهبود انتخاب هاي سياسي و مهاجرت افراد تحصيل كرده به مناطق با سرمايه‌ي انساني قوي تر، هم اثراتي بر منطقه مورد نظر و هم اثرات سرريز بر رشد مناطق همجوار دارد. هدف مقاله‌ي حاضر، تحليل اثرات مستقيم و سرريزهاي فضايي سرمايه‌ي انساني بر رشد اقتصادي در استان هاي ايران مي باشد. براي دستيابي به اين هدف، از مدل در بين فضايي در داده هاي تابلويي كه با به‌كارگيري تكنيك حداكثر درستنمايي برآورد مي شود، براي 28 استان ايران طي دوره ي زماني 90-1380 استفاده شده است. يافته ها نشان مي دهد كه سرمايه‌ي انساني تاثير مستقيم مثبت و معناداري بر رشد اقتصادي هر استان دارد. همچنين سرمايه‌ي انساني يك استان اثر سرريز مثبت بر رشد ساير استان هاي داشته، به اين معني كه با افزايش سرمايه‌ي انساني هر استان‌، به طور متوسط رشد اقتصادي ساير استان‌ها افزايش يافته است. طبقه بندي JEL: C33, J24, O47, R11

Human capital has important role on economic growth. This factor can increase labor and capital productivity. It can increase capacity of new technology and reduce criminal participation and improve voters’ political behavior and migration of people with high human capital to another region has effects on region and spatial spillover on other regions. The present study aimed to analyze the direct and spatial spillover effects of human capital on economic growth in provinces of Iran. For this aim, we estimate a Spatial Durbin Model in panel data by using ML technique for 28 provinces over the period 2001-2011. The results indicated that human capital has a positive and significant direct effect on economic growth of each province. Also, human capital has a significant and positive spatial spillover on economic growth in other provinces. This means that with increase human capital of each province, increase average of economic growth of other provinces. JEL Classification: C33, J24, O47, R11