مساله تمايز و معناي دوگانه وجود در تفكر دكارت

پيش از دكارت، فيلسوفان سده هاي ميانه هنگام بحث از نسبت وجود و ماهيت به سه گونه تمايز توجه كرده بودند و دكارت نيز به اين سه گونه توجه دارد اما اين مساله را صرفا در ذيل بحث از نسبت ميان نفس و بدن طرح مي كند و جز اشاره هايي كوتاه به مساله ي تمايز وجود از ماهيت نمي پردازد. پرسش اين است كه با توجه به سكوت دكارت در اين مساله در عين اهميت آن براي درك متافيزيك وي، آيا مي توان به دركي روشن از معناي وجود و نسبت آن با ماهيت از راه پي گيري مساله ي تمايز رسيد يا خير. اين كار در گام نخست با پرداختن به چهار گونه تمايز ممكن نزد دكارت و سپس روشن سازيِ چهارگونه تمايز ميان وجود و ماهيت بر اساس آن ها آغاز مي شود تا سرانجام آشكار شود كه دكارت دركي دوگانه از معناي وجود دارد. در پايان چنين ادعا خواهد شد كه اين درك دوگانه و نيز عدم امكان گذر از آن در تفكر دكارتي، سبب پديد آمدن ابهام و ناكامي در تفسير متافيزيكي دكارت از واقعيت، هم نزد خودش و هم هنگام فهم براي ديگران است.