تبيين وضعيت يادگيري سازماني مدارس بر مبناي ابعاد سبك رهبري تحولي مديران

Investigating Organizational Learning in Schools based on Transformational Leadership Style

هدف مقالۀ حاضر، تبيين وضعيت يادگيري سازماني مدارس بر مبناي ابعاد سبك رهبري تحولي مديران مدارس است. اين پژوهش، توصيفي از نوع همبستگي و واحد مطالعه در آن مدرسه بود. جامعۀ آماري، تمام مديران و معلمان مدارس متوسطۀ غرب استان مازندران بودند. بر مبناي جدول كرجسي و مورگان (1970) و روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي، 113 مدير و 313 معلم به‌عنوان نمونۀ پژوهش انتخاب شدند. داده‌هاي پژوهش با استفاده از دو پرسش‌نامه‌ي سبك رهبري تحولي (باس و اوليو، 2003) ويژۀ مديران مدارس و مقياس يادگيري سازماني (نيفه، 2001) ويژۀ دبيران جمع‌آوري شد. براي تجزيه‌وتحليل داده‌ها از آزمون‌هاي ضريب همبستگي پيرسون و همبستگي بنيادي استفاده شد. نتايج نشان داد بين ابعاد سبك رهبري تحولي مديران مدارس (نفوذ ايدئال، انگيزش الهامي، تحريك هوشي، ملاحظات فردي) با ابعاد سازمان يادگيرنده بودن مدارس (تفكر سيستمي، آرمان مشترك، يادگيري تيمي، مدل ذهني، قابليت شخصي) رابطۀ مثبت و معناداري وجود دارد. اما مؤلفۀ تحريك ذهني با دو مؤلفۀ آرمان مشترك و قابليت شخصي، رابطۀ معناداري نداشت. همچنين ابعاد سبك رهبري تحولي مديران، از توان پيش‌بيني ابعاد يادگيري سازماني مدارس برخوردار هستند.

The purpose of the present study is to analyze the relationship between transformational leadership style of principals and aspects of organizational learning in high schools. This is a descriptive correlational study. Research sample includes all principals and teachers of high school in western Mazandaran. According to Morgan and Krejcie table and Multistage cluster sampling, the final sample included113 principals and 313 teachers. The data was collected by two questionnaires (transformational leadership style, Bass & Olive, 2001) and (learning organization questionnaire, Neefe, 2001). For data analysis and determining the relationship between the variables Pearson correlation coefficient and Canonical correlation were employed. The findings indicated that there is a significant relationship between the aspects of transformational leadership style (Intellectual stimulation, Idealization influence, Inspirational motivation, Individual consideration) and aspects of organizational learning in schools (mental model, system thinking, team learning, personal mastery, shared vision). Among these components, only the “intellectual stimulation” doesn’t have any significant relationship with the two others (shared goal and personal mastery) and components of transformational leadership style are able to predict the components of organizational learning in schools.