بررسي جدايي گزيني هاي شهري گروه هاي مختلف جمعيتي شهر مشهد با تاكيد بر ويژگي هاي سكونت

عدالت فضايي يكي از مهم ترين مسائلي است كه امروزه ذهن بسياري از برنامه ريزان شهري را به خود اختصاص داده است. جدايي گزيني هاي شهري يكي از عواملي است كه مانع از تحقق عدالت فضايي در سطح كلان شهرها مي شود و زمينه را براي تجمع گروه ها با ويژگي هاي اقتصادي و اجتماعي مشابه در يك محدوده فراهم مي كند. گاهي اوقات اين امر منجر به جدايي گروه هاي محروم و مرفه در سطح شهر شده و مانع از تماس هاي بين طبقاتي كه زمينه ساز افزايش محروميت، فقر و بزه كاري مي باشد؛ مي شود. هدف اين پژوهش بررسي الگوهاي فضايي جدايي گزيني در شهر مشهد به عنوان دومين كلان شهر ايران مي باشد. به همين منظور با توجه به اينكه مسكن يك نمود كالبدي از ويژگي هاي اقتصادي و اجتماعي خانوارهاي ساكن در آن مي باشد و خود يك نقش مهم و كليدي در شهر ايفا مي كند ، شش متغير بعد خانوار، مساحت منازل مسكوني، تعداد اتاق در واحد مسكوني، كيفيت ساختمان ها، طول عمر آن ها و وضعيت مالكيت واحدهاي مسكوني به منظور سنجش ميزان جدايي گزيني هاي گروه هاي مختلف اجتماعي مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج نشان مي دهد كه كيفيت منازل مسكوني شهر مشهد در مقايسه با ساير متغيرها بالاترين ميزان جدايي گزيني چند گروهي را به خود اختصاص داده است و از ناهمگوني بالايي برخوردار است. علاوه بر اين نتايج نشان مي دهد كه با افزايش مساحت واحدهاي مسكوني تعداد اتاق در واحد مسكوني افزايش مي يابد حال آنكه با توجه به اينكه گروه هاي محروم قادر به زندگي در مناطق مرفه شهر نمي باشند براي اينكه بتوانند با هزينه كمتر مساحت بيشتري براي زندگي داشته باشند نواحي شرقي شهر را كه در مقايسه با نواحي غربي از مساحت تفكيك و قيمت زمين پايين تري برخوردار هستند را براي زندگي انتخاب مي كنند؛ همين امر منجر به افزايش بعد خانوار علي رغم كاهش مساحت واحدهاي مسكوني مي شود.