سنجش هويت جمعي ايرانيان؛ با تاكيد بر مولفه دين‌داري

Assessment of Iranian Collective Identity; with Emphasis on Religious Component

هويت ملي از موضوعات محوري است و راه‌هاي ايجاد وفاق و همدلي، انسجام و همبستگي اجتماعي و استمرار در فرايندهاي تعلق و هويت‌يابي از مهم‌ترين دغدغه‌هاي سياست‌گذاري به شمار مي‌رود. شناسايي مباني هويت‌بخش و همبستگي ساز،‌ روش‌هاي ايجاد احساس تعلق، تعهد و وفاداري به جامعه، چگونگي استمرار و رفع موانع تحقق و تداوم آن ضرورتي انكارناپذير است. موسسه مطالعات ملي، با سابقه چندين دهه فعاليت و حضور مستمر علمي در مسايل و مباحث مربوط به هويت و هويت ملي، بر آن شد تا براي كمك به برنامه‌ريزان و تصميم‌سازان كشور در حوزه سياست‌گذاري تنوع فرهنگي، پيمايشي را در سطح ملي انجام دهد. بر اين اساس، پژوهشي با عنوان «سنجش هويت جمعي ايرانيان» با حجم نمونه 15034 نفر از افراد 18 الي 65 ساله در سطح كشور (31 استان) در دي و بهمن 1393 انجام گرفت. يكي از متغيرهاي اين سنجش «دين‌داري»، در چهار بعد شناختي، اعتقادي، عاطفي و مناسكي بود. در مقاله حاضر به توصيف نتايج سنجش اين بعد از هويت جمعي ايرانيان پرداخته‌ شده است. سوال‌هاي تحقيق عبارت‌اند از: كم و كيف متغير دين‌داري نزد شهروندان ايراني چگونه است؟ و كدام‌يك از ابعاد متغير دين‌داري نزد شهروندان ايراني رجحان و برجستگي بيشتري دارد؟ نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه گرايش ديني و دين‌داري در جامعه ايران بالا است و در ميان چهار بعد دين‌داري به ترتيب؛ بعد شناختي، بعد اعتقادي، بعد عاطفي و بعد مناسكي داراي اولويت و اهميت است.

National identity is a central issue and the ways of creating unity and harmony, social and solidarity cohesion and continuity in the processes of belonging and identification are the most important concerns of policy makers. Identifying the principles of identity and solidarity mechanisms, methods of creating a sense of belonging, commitment and loyalty to the community, the continuity and removing barriers to achieving and sustaining it is inevitable. Institute of National Studies, with a history of several decades and the continuous presence of scientific in issues related to identity and national identity, decided to do a survey at the national level for helping the planners and decision-makers in the field of cultural diversity policy making. According to this, the study entitled "Assessment of Iranian collective identity" with a sample of 15,034 people aged 18 to 65 in the country (31 provinces) was conducted in January and February 2015. One of the variables of this assessment was "religiosity", in four dimensions: cognitive, ideological, emotional and ritual. This paper describes the results of assessment of religiosity in Iranian collective identity. The research questions are: How is the quality of religiosity variable among citizens of Iran? And which one of dimensions of religiosity variable is preferable and more prominence among citizens of Iran? The results show that religion and religious trends are high in Iran’s society and among the four dimensions of religiosity, respectively; cognitive, ideological, emotional and ritual aspects have the priority and importance.