نقد و بررسي ادلّه سهروردي بر اعتباريت وجود با تكيه بر مباني ملاصدرا

Critical Review of Suhrawardī’s Proofs on Mentally Positedness of Existence with Reliance on Mullā Ṣadrā’s Principles

مسئله اصالت وجود و اعتباری بودن ماهیت، پایه و اساس بسیاری از مسائل فلسفی است. این اصل، آن‌گونه كه امروزه در حوزه‌های فلسفی وجود دارد، در مكتب اشراقی پرورده نشده است. با این وجود، سهروردی با توجه به قاعده فلسفی «فی عدم زیاده وجود علی الماهیه فی الخارج» در آثارش، و دلایلی كه برای اثبات این قاعده، تحت عنوان دلایل اعتباریت وجود آورده، متهم به پذیرش قول اصالت ماهیت است. اما بحث اصالت وجود در آثار ملاصدرا با توجه به دلایلی كه وی برای اثبات این اصل آورده و نیز، نقد ادلّه قائلان به اعتباریت وجود، به طرز روشنی بیان شده است. از آنجایی كه آگاهی داشتن از این انتقادات در فهم بهتر و عمیق‌تر اصل اصالت وجود، مهم و مؤثر است، در این مقاله سعی بر این است كه دلایل سهروردی بر اعتباریت وجود و نقدهای ملاصدرا بر آن بررسی شود.

Principality of Existence and the mentally positedness of quiddity is the issue constituting the foundation of many philosophical problems. This principle, as existing today in philosophical fields, has not been nourished in illumination school. Nevertheless, with respect to the principle of “non-addition of existence over quiddity in external world” in his works, and the arguments he has provided to prove this principle under the rubric of proofs on mentally positedness of existence, Suhrawardi is accused of accepting the notion of principality of essence. However, the discourse of the principality of existence in Mullā Ṣadrā’s works is clearly stated with respect to the proofs he has provided to prove this principle, and also due to his criticizing the arguments of those believing in mentally positedness of existence. In this article, it is tried to examine Suhrawardi’s proofs on mentally positedness of existence and Mullā Ṣadrā’s critiques on it.