فوائد «تخصيص بالذكر» در قرآن

در ميان آيات كريمه قرآن آياتي وجود دارد كه خداوند متعال از امر خاصي به طور ويژه ياد كرده ، يا بر عبارتي كه ظاهرا افاده عموم مي نمايد با ذكر واژه يا اصطلاحي خاص ، تخصيص مي زند كه در اصطلاح مفسران به آن «تخصيص بالذكر» مي گويند. پژوهش پيش رو كه به روش توصيفي - تحليلي سامان يافته به دنبال پاسخ اين پرسش است كه مراد از تخصيص بالذكر در قرآن چيست و خداوند متعال از انجام اين عمل چه اهدافي را دنبال مي نمايد؟ با سيري در تفاسير گوناگون از مفسران بزرگ و شهير، به جستجوي برخي از فوائد تخصيص بالذكر در ميان آيات پرداخته و اين نتيجه حاصل شد كه هرجا خداوند حكيم از چيز خاصي ياد نموده ، بيهدف نيست ، بلكه بنا بر دليل خاصي بوده كه عقل سليم با كمي تامل آن را در مي يابد؛ از قبيل تشريف و تعظيم ، دفع توهم نسبت به آن موضوع ، حصر و اختصاص ، مناسبت سياق ، مناسبت لفظ با معنا، مناسبت با احوال مشركان و... و اين قطره اي است از درياي وسيع بلاغت و بدايع قرآن مجيد.