تاملي بر مذهب سراينده «علي نامه» تنها بازمانده ميراث حماسي شيعه قرن پنجم

منظومه علي نامه كه هويت سراينده آن نامعلوم، ولي با تخلص «ربيع» شناخته مي شود در 482 ق سروده شده و كهن ترين منظومه شيعي است كه به همت استاد شفيعي كدكني با مقدمه اي عالمانه به جامعه علمي عرضه شده است. هرچند بيشتر پژوهشگران حوزه ادبيات فارسي آن را مورد توجه قرار داده اند، اما با توجه به محتواي اين منظومه كه شجاعت ها و دلاوري هاي اميرالمومنين× در دو جنگ جمل و صفين براساس روايات مورخ مشهور ابومخنف (م. 157) به نظم كشيده، از زاويه تاريخي نيز بسيار حائز اهميت است. آنچه در مرحله نخست درباره اين ميراث مكتوب كهن شيعه اهميت دارد، مذهب شاعر است. آنچه كه برخي در اين موضوع نوشته اند تشيع ربيع را به صورت كلي اثبات مي كند كه با تسنن محب اهل بيت^ نيز قابل جمع است. اين نوشتار با ارائه مولفه هاي مهم انديشه هاي تشيع اعتقادي و انطباق آنها بر منظومه علي نامه، تشيع امامي سراينده آن را ثابت كرده است.