انتقال قيمت در سطوح مختلف بازار مركبات ايران؛ رهيافتي از داده‏ هاي ماهانه قيمتي

Price Transmission in Different Levels of Iran's Citrus Market; Monthly Price Data Approach

اين مطالعه به بررسي رفتار انتقال قيمت بازار مركبات در سطوح مختلف توليدكننده، عمده فروش و خرده فروش با استفاده از رهيافت الگوي تصحيح خطا (ECM) بر مبناي داده‏ هاي ماهانه فيلتر شده مي پردازد. باتوجه به ماهانه بودن داده ها، ابتدا به بررسي ريشه هاي فصلي و تعديل آن پرداخته شد، سپس بر اساس مشاهداتي كه روند فصلي در آن‏ها تعديل شده، الگوي انتقال قيمت بازار داخلي براي محصولات مورد نظر برآورد گرديد. نتايج به‏دست آمده از برآورد الگوي انتقال قيمت، عدم تقارن در انتقال قيمت بازار مركبات در سطوح مختلف انواع مركبات را نشان مي دهد. تنها در مورد پرتقال در بلندمدت انتقال متقارن قيمت بين سطوح عمده فروشي - توليدكننده مشاهده شد. همچنين در مورد محصول نارنگي انتقال متقارن بين سطوح خرده فروش - عمده فروش و عمده فروش - توليدكننده در كوتاه‏مدت ملاحظه شد. در ضمن بر اساس اين نتايج، اندازه و سرعت انتقال قيمت در سطوح بازاري محصولات مورد نظر متفاوت است. با توجه به اهميت مبحث انتقال قيمت و ارتباط آن با حاشيه بازار، پيشنهاد مي شود در مورد محصولاتي كه با انتقال نامتقارن در ساير سطوح مواجه بوده اند، سياست هاي كنترل و تنظيم بازار با هدف برقراري ساختار متقارن در بازار صورت گيرد.

This study investigates price transmission in citrus market and in different levels as producer, wholesaler and retailer using Error Correction Method (ECM). For this purpose monthly data was used. According to monthly data, first seasonal unit root was investigated. Based on their observations in the seasonal adjustment process, the transmission pattern of the domestic market price for the desired products was estimated. The results of estimation of price transmission model show asymmetric transmission in citrus market and in different levels. Only in orange market there is symmetric price transmission in long run between levels of wholesaler –producer. Also, in tangerine market there is symmetric price transmission in short run between levels of wholesaler – retailer and in wholesaler –producer. According to this results, market size and speed of price transmission in different levels of citrus market was different. Based on the importance of price transmission and its relation with market efficiency, it is suggested that control and market regulation policies with the aim of establishing symmetric structure in market are made.