نگاهي جامعه‌شناسانه به مفهوم لباس در هنر معاصر با تكيه بر آرا بورديو

Sociological view on Concept of Clothing in Contemporary Art Relying on Bourdieu's Theory

در نتيجه انفجار اطلاعات و گسترش ارتباطات و به دنبال آن جهاني‌شدن در دنياي امروز كه با طرح مسأله عدم‌قطعيت و به پايان رسيدن دوران علم زدگي دريچه­اي نو به سوي انسان امروز باز شد و همين امر آغاز عصر پست­مدرن را نويد داد. به دنبال آن هنر پست­مدرن و لباس پست‌مدرن (لباس مفهومي) نيز شكل مي‌گيرد. هنرمندان پست‌مدرن در اين زمان با استفاده از تلفيق لباس با ويژگي­هاي هنرهاي تجسمي، حالات و صفات انساني، حركات اندام و گاه توانايي‌هاي بازيگري، مفاهيم موردنظر خود را نمايان ساخته­اند و به اين صورت است كه لباس به عنوان مفهومي هنري مدنظر قرار مي­گيرد. هدف اصلي اين لباس­ها صرفاً پوشش بدن انسان نيست، بلكه نمايش صفات، احساسات و انديشه­هاي انسان است. مقاله حاضر تلاش دارد تا با استفاده از روش­ اسنادي و با رويكرد توصيفي- تحليلي، به بررسي مفهوم لباس و تلقي لباس در هنر پست‌مدرن با تكيه بر نظريات جامعه­شناس فرانسوي معاصر، پير بورديو بپردازد. نتايج پژوهش نشان مي­دهد لباس در آثار هنرمندان، بي‌واسطه يك اثر هنري و داراي بيان تلقي مي­شود كه مي­تواند با مخاطب به دليل نزديكي با بدن و همراهي انسان در تمام ادوار تاريخي، به صورت ملموس ارتباط برقرار سازد؛ بنابراين شاهديم كه شكل تجسمي لباس در مقابل تفكر غالب كاربردي آن در تلاش براي كسب جايگاه در ميداني است كه بورديو آن را ميدان قدرت مي­نامد؛ اما اين ورود و تعريف ارايه شده جديد از لباس هنوز نتوانسته است در ميدان­هاي قدرت هنري به علت كمبود حجم و مقدار سرمايه‌هاي فرهنگي، اقتصادي و اجتماعي از وضعيت مطلوب و درخوري برخوردار شود.

As the result of information explosion and communication development and accordingly, globalization in the modern world, a new window of science has opened and the post-modernism era has been born by raising the uncertainty problem and coming to the end of deconstructivism. Following this, post- modern art and post-modern clothing (conceptual clothing) were also formed. Post-modern artists unveil their concepts by composing clothing with visusl arts, human characteristic, body gesture and sometimes acting abilities. This is how clothing is represented as an art concept. The true purpose of these clothes is not just coverage or beauty; they show ones feelings and thoughts. In this article, documentary methods and analytical approach based on French sociologist , Pierre Bourdieu ,are used to study the concept of clothing in post-modern art. The research's findings indicate that artist clothing is implied despite an art work and expression that it's accompany with human being in all times causes a powerful connection between them. Therefore, we can see that the representational form of clothing is in contrast with the practical idea of clothing and tries to gain a position in a filed, which Bourdieu named it, the power field. Nevertheless, lack of cultural, economic, and social investments has caused failure of the new trend and given meanings of clothing in art power field leaving no good position for it.