نقد صدرا به برهان صديقين سينوي؛ كل، عدد و سلسله علي

در ميان تمام تقريرهاى براهين صديقين سينوى و نيز يكي از براهين ابطال تسلسل كه تفتازاني در كتاب شرح المقاصد آن را بيان كرده است، يك فرض متافيزيكي مشترك وجود دارد. اين است. » تعهد به وجود سلسله علي به مثابه موجودى ممكن في نفسه «فرض متافيزيكي مشترك طبق اين فرض، سلسله ى علّي متشكل از موجودى ممكن و تمام علل ممكن آن، به مثابه ى موجودى في نفسه، ممكن و منحاز از مؤلفه هاى خود تحقق دارد. صدرا در كتاب اسفار پس از اين فرض مشترك را به چالش» هدم و تحقيق «شرح برهان ابطال تسلسل تفتازاني، تحت عنوان مي كشد. وى تحقق في نفسه سلسله ى علّي تام را به دليل تعارض با قاعده ى مساوقت ميان وحدت حقيقي و وجود حقيقي، ممكن نمي داند. اكنون چنان چه نقد صدرا نقد مستدلي باشد، بر تمام تقريرهاى برهان صديقين سينوى و نيز بر صورت بندى اى كه بر مبناى يكي از تقريرهاى برهان يعني تقرير نجات شكل گرفته نيز تأثيرگذار است؛ اما در اين نوشتار نشان داده خواهد شد كه نقد صدرا بر فرض وجود في نفسه ى سلسله ى علّي تام علاوه بر آن كه نوعي مصادره به مطلوب است، با گفته هاى وى در باب نحوه ى وجود عدد به مثابه ى يك كل در تعليقاتش بر كتاب شفاء و نيز ديدگاه او درباره ى رابطه ى علت و معلول نيز منافات دارد.