برهان هدايت و ارتباط آن با برهان نظم و فطرت

يكي از براهيني كه براي اثبات وجود خداوند و ربوبيت او اقامه شده، برهان هدايت است. غالب دانشمندان اسلامي پديده هدايت يابي موجودات را هدايت يابي ساختاري و نظام يافته تلقي كرده و آن را در قالب برهان نظم برهان فطرت و مانند آن مطرح كرده اند؛ لكن برخي ديگر از انديشمندان با استناد به پارهاي از آيات قرآن كريم، هادي بودن خداوند، را مستقل از خالقيت او و جدا از پديده فطرت تلقي كرده و اصرار بر تمايز برهان هدايت از برهان فطرت و نظم دارند. در مقاله حاضر با الهام از آيات قرآن كريم، به تبيين و تقريرهاي مختلف برهان هدايت پرداخته و رابطه آن با براهين همگون، از قبيله برهان نظم و فطرت مورد كاوش قرار گرفته و مواردي از هدايت يابي موجودات و كارهاي شگفت آوري كه از مظاهر هدايت الهي شمرده شده مطرح خواهد شد.

One of the arguments provided to establish the existence of God and his divinity is argument from guidance. Most Islamic scholars have taken the guidance in creatures as structural and ordered guidance and discussed it in the form of argument from design or argument from genesis and so on. Yet some other scholars, following some Quranic verses, have considered existence of God as a guider independent from his creation and separate from genesis of human beings and urged to distinguish between argument from guidance and arguinent from design and genesis, this paper, inspired from Quranic verses, will explain different accounts of argument from guidance, and its relation with similar arguments like argument from design and genesis have been analyzed, and finally some instances of guidance of Creatures and their marvelous actions, which are manifestations of divine guidance, will be propounded.