تحليل و تبيين آموزه بدا از ديدگاه فيض كاشاني

فيض كاشاني در آثار متعددي به بحث بدا پرداخته و بر اساس آموزه هاي مختلفي همچون جريان دائمي خلقت، آموزه قضاء و قدر، امّ الكتاب و لوح محفوظ، و لوح و قلم معناي بدا را تبيين كرده است. از نظر وي بدا با قلم نويسنده در لوح قدر و در عالم نفوس فلكي (لوح محو و اثبات) صورت ميگيرد؛ در حالي كه در امّ الكتاب (لوح محفوظ) و عالم عقول، و به طريق اولي در علم پروردگار، هيچ تغييري رخ نمي دهد. بر اين اساس نتيجه ميگيرد كه بدا هرگز مستلزم جهل خداوند يا تغيير در علم او نيست، و اعتقاد به آن سبب ترغيب بندگان به دعا و عبادت مي شود.

In this paper we analyze and explain the view of Feyz alQasani on the doctrine of Bada". Feyz has discussed this doctrine in the numerous works, and on the basis of various principles such as the constant flow of Creation, the fate and destiny, al-Lawh al-Mahfouz, and the Lawh and Qalam has explained the meaning of Bada". According to him, Bada" takes place by the Writing on the table of fate (al-Lavh alMahfouz) in the world of celestial souls (table of negation and affirmation), while in the Om al-Ketab and world of intellects, not to mention the knowledge of God, there is no change. Accordingly, he concludes that, Bada' requires neither the ignorance of God, nor any change in Him or His knowledge, and believing it will encourage people to pray and Worship