پديد آورندگان :
صمداني، بتول تهران - سازمان تحقيقات،آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات گياه پزشكي كشور , ماكنالي، آذر دزفول - سازمان تحقيقات،آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات كشاورزي و منبع طبيعي خوزستان - بخش تحقيقات گياه پزشكي , فريدون پور، محمد شيراز - سازمان تحقيقات،آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات كشاورزي و منبع طبيعي فارس - بخش تحقيقات گياه پزشكي
كليدواژه :
تاريخ كاشت , تريفلورالين , پاراكوات , عملكرد , هالوكسي فوپ آرمتيل استر
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: كشت كلزا مورد توجه قرار گرفته و سطح زير كشت آن رو به افزايش است. به طور معمول علفهاي هرز باعث آلودگي كشتزارهاي كلزا مي شوند كه از مهمترين عامل هاي محدود كنندة عملكرد آن هستند. علف هاي هرز با كلزا براي منابع سطح خاك و زير آن رقابت مي كنند. مديريت علفهاي هرز كلزا به طور معمول با استفاده از روش‌هاي مكانيكي، شيميايي، زراعي و زيستي (بيولوژيكي9 انجام مي‌شود. تلفيق اين روش‌ها بازده (راندمان) كنترل علفهاي هرز را افزايش مي دهد. تلفيق ماخار با روش هاي شيميايي و مكانيكي در كشت كلزا روشي كارآمد ميتواند باشد، زيرا ماخار به علفهاي هرز اجازه مي‌دهد كه در كاه و كلش و يا زمين كولتيواتور زده شده جوانه بزنند و پس از آن مي‌توان آنها را با شخم و يا علف‌كش پيش از كاشت كلزا از بين برد. هدف از اين آزمايش بررسي تاثير تلفيق روش‌هاي زراعي با روش‌هاي مكانيكي و شيميايي روي كنترل علفهاي هرز كلزا بود.مواد و روش‌ها: پژوهشي با 12 تيمار در 3 تكرار به صورت كرت هاي خردشده در قالب طرح آزمايشي بلوك هاي كامل تصادفي در سال زراعي 88-1387 در داراب فارس و صفي‌آباد دزفول اجرا شد. عامل اصلي (روش كنترل علف‌هرز) در شش سطح عبارت بودند از: 1- ماخار+ كنترل مكانيكي علفهاي هرز سبزشده، 2- ماخار+ علف‌كش ترفلان (تريفلورالين EC48%) پيش از كشت به ميزان2 ليتر در هكتار و برگرداندن خاك داراي علف هرز سبزشده + علف‌كش گالانت سوپر (هالوكسي فوپ آرمتيل استر EC10.8%) به ميزان 75/0 ليتر در هكتار در هنگام 5-3 برگي باريك برگها و در مرحله روزت (وردماني) كلزا، 3- ماخار+ (كنترل شيميايي علفهاي سبزشده) علف‌كش گراماكسون (پاراكوات SL20%) به ميزان 3 ليتر در هكتار در مرحله روزت كلزا، 4- علف‌كش ترفلان پيش از كشت به ميزان 2 ليتر در هكتار+ گالانت سوپر 75/0 ليتر در هكتار در هنگام 5-3 برگي باريك برگها، 5- شاهد بدون كنترل علف‌هرز و 6- شاهد كنترل كامل علف‌هرز (وجين دستي علفهاي هرز هر دو هفته يكبار). عامل فرعي تاريخ كاشت در دو سطح 1- كاشت در نخستين تاريخ توصيه شده و 2- كاشت در آخرين تاريخ توصيه شده بود.نتايج و بحث: نتايج نشان داد كه در داراب فارس نخستين تاريخ كاشت توصيه شده، مناسب ترين تيمار از نظر عملكرد و كنترل علف هرز بود، ولي در صفي‌آباد دزفول در هر دو تاريخ كاشت ميزان عملكرد و كنترل علفهاي هرز يكسان بود. در داراب فارس در تاريخ كاشت اول، تيمارهاي ماخار+ كنترل مكانيكي علفهاي هرز (2145 كيلوگرم در هكتار) و ماخار+ پاراكوات (1875 كيلوگرم در هكتار) مناسب‌ترين تيمارها و تيمار ترفلان+ گالانت سوپر (1066 كيلوگرم در هكتار) نامناسب‌ترين تيمار از نظر عملكرد دانه كلزا بود. كنترل علفهاي هرز نيز همين روند را در آنها نشان داد. در صفي‌آباد دزفول عملكرد دانه كلزا در تيمارهاي داراي ماخار (ميانگين 2300 كيلوگرم در هكتار) و يا علف‌كش (2128 كيلوگرم در هكتار) با تيمار بدون كنترل علف‌هرز (2242 كيلوگرم در هكتار) و يا تيمار داراي كنترل علف‌هرز (2634 كيلوگرم در هكتار) اختلاف معني‌داري نشان ندادند. اين روند در مورد كنترل اكثر علفهاي هرز كلزا هم صادق بود.نتيجه گيري: به نظر مي‌رسد كه كاشت كلزا در زمان مناسب براي اين گياه با توسعه برگها در مراحل اوليه رشد و ايجاد تاج پوشش (كانوپي) گسترده و سايه اندازي روي علفهاي هرز همراه است كه با اين ويژگي ميتواند با علفهاي هرز رقابت كند و حتي به كنترل علفهاي هرز نياز نباشد. با اينحال در هنگامي كه كلزا نتواند اين توان رقابتي را نشان دهد، تلفيق ماخار با روش‌هاي شيميايي و يا مكانيكي دركنترل علفهاي هرز كلزا كارآمد خواهد بود.
چكيده لاتين :
Rapeseed cultivation is considered important and the area under its cultivation is on the rise. Weeds
commonly occur in rapeseed fields and their infestation is a major yield reducing factor. Weeds with branched,
vigorous root systems inhibit the development of rapeseed plants through severe nutrition deprivation (Roshdy et
al., 2008). Usually, rapeseed weed management is done with using mechanical, chemical, and biological methods
and the combination of these methods increases the weed control efficiency. A combination of a stale seedbed
technique with chemical and mechanical methods in rapeseed cultivation can be an efficient method, because the
stale seedbed allows weeds to germinate in straw or a cultivated field and can then destroy them by tillage or
herbicide before planting rapeseed. The purpose of this research was to evaluate the effect of the combination of
cultural weed control with mechanical and chemical methods for the weed control of rapeseed.
Materials and methods: This study was conducted during the 2008 and 2009 growing seasons at Safiabad of
Dezfol and Darab of Fars. The experimental design was a randomized complete blocks with a split-plot
arrangement with 12 treatments and three replications. The main factor comprised a weed control method at six
levels, including: 1- pre-planting irrigation+ mechanical weed control, 2- pre-planting irrigation+ Treflan
(Trifluralin EC48%) at 2lit ha-1 pre-planting and soil incorporated+ Galantsuper (Haloxyfop R methyl Ester
EC10.8%) at 0.75lit ha-1 post-emergence, 3- pre-planting irrigation+ Gramoxone (Paraquat SL20%) 3lit ha-1 postemergence,
4- Treflan at 2lit ha-1 pre-planting and soil incorporated + Galantsuper 0.75lit ha-1 post-emergence, 5-
Weedy check and 6- Weed-free check. The sub-plot contained a sowing date at two levels, including: an early
sowing date and a Late sowing date.
Results and discussion: Results of the experiments showed that, in Darab, the early sowing date was the best date
for sowing rapeseed while, in Safiabad, the sowing date had no effect on weed control and yield. In Darab at the
early sowing date, pre-planting irrigation+ mechanical weed control (2145 kg ha-1
) and pre-planting irrigation+
Gramoxone (1875 kg ha-1
) were the best treatments for rapeseed yield. Weed control also showed the same trend.
In Safiabad, rapeseed yield in pre-planting irrigation treatments (mean 2300 kg ha-1
), herbicide treatment (2128 kg
ha-1
), without weed control treatment (2242 kg ha-1
) and weed control treatment (2634 kg ha1
) had no significant
difference. Weed control for most of weeds showed the same trend.
Conclusion: Hence, it seems that planting rapeseed in proper time can give rapeseed a competitive power through
the development of a broad canopy and shade over weeds in the early stages of the weeds, so that it is not even
necessary to control weeds. However, when rapeseed cannot compete with weeds, a combination of stale seedbed
with chemical and mechanical methods at the proper planting time is efficient. Rapeseed plant traits are associated
with competitiveness and allelopathy (Asaduzzaman et al., 2011) and competitive ability is evaluated by the ability of plant morphological traits to improve access to scarce light, nutrients and water in a limited space (Asaduzzaman
et al., 2014)
