اقتصاد مقاومتي و راهبرد جمهوري اسلامي ايران جهت مقابله با رويكردهاي خصمانه آمريكا و عربستان سعودي در بازار نفت

Economic Strength and Strategy of the Islamic Republic of Iran in the Oil Market

اقتصاد مقاومتي مفهوم جديدي است كه با شدت گرفتن خصومت‏ها (با محوريت آمريكا) عليه كشور توسط مقام معظم رهبري مطرح شد. مطمئناً يكي از مهم‏ترين بخش‏هاي اقتصاد ايران كه همواره در معرض آسيب و ريسك قرار دارد بخش نفت است. مقاله حاضر با شناخت دقيق تغييرات و تحولات بازار جهاني نفت، تجزيه‌و‌تحليل دقيق تحركات كشورهاي آمريكا و عربستان سعودي به‌عنوان دو كشور تأثيرگذار در بازار نفت و آسيب‏شناسي وضعيت اقتصادي كشور به لحاظ وابستگي به نفت، براي مقابله با رويكردهاي خصمانه آمريكا و عربستان در بازار نفت كه سازگار با چارچوب اقتصاد مقاومتي نيز باشد، راهبردهايي ارائه كرده كه اهم راهبردها براي مقابله با اين رويكرد خصمانه عبارتند از: خروج از اوپك، گسترش ديپلماسي انرژي، استفاده بهينه از ظرفيت ممتازي به‌نام اقتصاد مقاومتي، اعمال سياست‏هايي جهت جايگزين‏ناپذيري نفت ايران براي مشتريان راهبردي در صورت تأكيد بر تداوم صادرات نفت، رعايت عدالت بين نسلي و حفظ اصل سرمايه‌ها، تجهيز همه امكانات براي جلوگيري از خام فروشي نفت و صادرات فرآورده‏هاي نفتي با ارزش افزوده بالاتر، پرهيز از واردات بي‌رويه و بازگشت به سياست توليد داخل در راستاي اقتصاد مقاومتي، ارتقاي بنيان‌هاي توليد و كمك به تغيير استراتژي توليد از سنتي به توليد تجاري و دانش پايه، كاهش تدريجي وابستگي بودجه دولت به درآمدهاي نفتي و ايجاد ثبات در درآمدهاي ارزي به‏واسطه تقويت مديريت صحيح حساب ذخيره ارزي (يا صندوق توسعه ملي) كشور و در نهايت جلوگيري از گسترش حضور و دخالت دولت در اقتصاد و واگذاري امور اقتصادي كشور به بخش خصوصي.

Resistance economy is a new concept that was introduced by the Supreme Leader (Zillah high fashion) after the escalation of hostilities (with a focus on the United States) against the country. Surely the oil sector is one of the most important economic sectors in Iran that is always exposed to contract’s risk. This article focuses on recognition and changes in the global oil market. This study also analysis the activities of United States and Saudi Arabia as two influential countries and identify the challenges of dependence on oil sector. To deal with hostile activities of the United States and Saudi Arabia in the oil market, this paper suggests some strategies that are consistent with the resistance economy framework. These strategies include :Withdrawal from OPEC, expansion of energy diplomacy, optimal use of privileged capacity of resistance economy, applying policies to make Iran’s oil irreplaceable in strategic customers’ markets (If there is an emphasis on continuing of oil exporting in Iran, Inter-generational justice and the preservation of principal, applying all facilities to avoid selling crude oil and export processing products of petroleum, avoid the unnecessary import and emphasis on domestic production, improving production infrastructure and help to change in the production strategy from traditional processes to the knowledge-based plans, to reduce the dependency on the oil income in government budget and stability in the foreign exchange reserve by proper managing of this reserve (or National Development Fund) and ultimately prevent the spread of government involvement in the economy and transfer economic affairs to the private sector.