بررسي كمي و كيفي اسيدهاي چرب در بذر دو گونه گياهي شورپسند Salicornia herbacea L. و Suaeda fruticosa (L.) Forssk. به عنوان منبع روغن خوراكي

Qualitative and quantitative study on the seed oil of Salicornia herbacea L. and Suaeda fruticosa (L.) Forssk.as a source of edible oil

تقريباً در تمام مناطق جهان به ويژه در مناطق خشك، موضوع شوري خاك در اثر عوامل طبيعي و انساني در حال تبديل شدن به يك مشكل عمده است. رشد سريع جمعيت، كمبود آب و افزايش شوري اراضي، عامل تهديدكننده اي براي منابع غذايي محسوب مي شود. استفاده از گياهان مقاوم به شوري و خشكي يكي از راه كار هاي مهم مديريتي در توليد مواد غذايي مي باشد، گياهان شورپسند (هالوفيت ها) ازجمله اين گياهان هستند و قابليت كاربرد در توليد بذر، روغن و توليد گياهان دارويي و علوفه را دارند. اين پژوهش براي بررسي ويژگي هاي كمي و كيفي روغن، ازجمله شناسايي اسيد هاي چرب اشباع و غيراشباع در دو گياه شورپسند Suaeda fruticosa (L.) Forssk. و Salicornia herbacea L. انجام شد. بدين منظور بذرهاي مورد مطالعه از ايستگاه تحقيقات گرمسار و كال شور جمع آوري شدند. در اين تحقيق براي نمونه گيري از جامعه مورد مطالعه از روش تصادفي با استفاده از پلات گذاري تكرار دار استفاده شد. اندازه گيري بازده روغن با استفاده از روش سوكسوله و با استفاده از حلال انجام شد. پس از تهيه متيل استر روغن با دستگاه كروماتوگرافي گازي (GC) مورد تجزيه قرار گرفت. سپس اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم افزار SAS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته و براساس داده هاي بدست آمده ميانگين ها با استفاده از آزمون LSD در سطح 5% مقايسه شدند. ميانگين بازده روغن در گياه Suaeda fruticosa برابر 30.76% و در گياه Salicornia herbacea برابر با 13.88% شد. در هر دو نمونه گياهي اسيد چرب اشباع غالب پالمتيك اسيد و اسيد چرب غيراشباع غالب لينولئيك اسيد بود. نتايج بيانگر آن است كه گياه Suaeda fruticosa با توجه به بازده بالاي روغن و همچنين مقدار و تركيب اسيدهاي چرب غير اشباع قابل رقابت با ديگر دانه هاي روغني بوده و قابليت اين را دارد كه به عنوان منبع جديد روغن خوراكي مورد استفاده قرار گيرد

Given the extent of saline lands in Iran، cultivation and utilization of halophytes and salt tolerant species under the condition that both water and soil are saline could be a viable option in production and extraction of vegetable oils from halophytes and salt tolerant species. The aim of this study was to investigate the potential of Suaeda fruticosa (L.) Forssk. and Salicornia herbacea L. as a source of edible oil as well as qualitative and quantitative analysis of the oil. For this purpose، the seeds of Suaeda fruticosa and Salicornia herbacea were collected from saline soils of Garmsar and Kal-e Shur Desert Research Station. In this study، a random sampling was done by replicated plots. The extraction of fatty acids was performed by solvent in Soxhlet method، and GC was used to analyze the fatty acids. The average oil yield was calculated to be 30.76 and 13.88% in Suaeda fruticosa and Salicornia herbacea، respectively. According to the results، in both species، palmitic acid and linoleic acid were identified as the major saturated and unsaturated fatty acids، respectively. Our data clearly indicate that the seeds of halophyte Suaeda fruticosa could be used as a source of oil for human consumption.