اثر عصاره ي آبي ـ الكلي غازياقي بر بافت پانكراس در موش صحرايي ديابتي شده با استرپتوزوتوسين

Effects of Hydro- alcoholic Extract of Falcaria Vulgaris on Pancreas Tissue in Streptozotocin-induced Diabetic Rats

مقدمه: بيماري مزمن ديابت، سومين علت مرگ و مير در كشورهاي در حال توسعه است. هايپرگليسمي و استرس اكسيداتيو به عنوان اصلي‌ترين عوامل موثر در پاتوژنز ديابت شناخته شده‌اند؛ هم‌چنين سيستم آنتي‌اكسيداني اولين خط دفاعي بدن در برابر استرس اكسيداتيو است. از طرفي، گياه غازياقي (Falcaria vulgaris) داراي تركيباتي با خاصيت آنتي‌اكسيداني و كاهنده‌ي گلوكز خون است. در اين مطالعه، اثرات دزهاي مختلف (50، 100، 150 ميلي‌گرم/كيلوگرم) گياه غازياقي بر تغييرات بافتي جزاير لانگرهانس، ميزان هورمون انسولين، نيتريك اكسايد و گلوكز خون بررسي شد. مواد و روش‌ها: 64 سر موش صحرايي نر به 8 گروه، شامل گروه‌هاي كنترل، ديابتي شده به وسيله STZ و دريافت‌كننده‌ي دزهاي مختلف غازياقي (50، 100، 150 ميلي‌گرم بر كيلوگرم) و گروه‌هاي ديابتي دريافت‌كننده دزهاي مختلف غازياقي 50، 100، 150 ميلي‌گرم بر كيلوگرم) تقسيم شدند. تحليل داده‌ها به روش One-Way ANOVA انجام شد و (p<0.05) به عنوان سطح معني‌دار در نظر گرفته شد. يافته‌ها: عصاره‌ي گياه غازياقي (100 و 150 ميلي‌گرم بر كيلوگرم) باعث كاهش معني‌دار سطح گلوكز خون (p<0.01) و بهبود قطر جزاير در گروه ديابتي تيمار شده با عصاره نسبت به گروه ديابتي شد (p<0.05) هم‌چنين دز 150 ميلي‌گرم/كيلوگرم به طور معني‌داري باعث بهبود سطح انسولين سرم (p<0.01) كاهش سطح نيتريك اكسايد(p<0.01) افزايش وزن رت‌ها (p<0.01) و تعداد جزاير لانگرهانس در گروه ديابتي تيمار شده با عصاره شد (p<0.05) اين تغييرات هم راستاي مطالعات هيستو پاتولوژي بود. نتيجه‌گيري: گياه غازياقي احتمالاً از طريق كاهش توليد نيتريك اكسايد و جلوگيري از آسيب‌هاي اكسيداتيو به بافت پانكراس، مي‌تواند موجب افزايش ترشح انسولين و بهبود غلظت گلوكز سرم در مدل حيواني ديابت القاء شده با STZ شود.

Introduction: Diabetes, as a chronic disease, is the third leading cause of death in developing countries. Hyperglycemia and oxidative stress have been recognized as the main factors involved in pathogenesis of diabetes. On the other hand, the antioxidant system is the first defense mechanism of body against oxidative stress. Falcaria Vulgaris possesses hypoglycemic and antioxidant effects. This study surveyed the effects of different doses of Falcaria vulgaris extract (50,100,150 mg/kg) on histological changes of Langerhans islets andserum insulin, nitric oxide and glucose levels. Materials and Methods: A total of 64 male Wistar rats were divided into 8 groups (control, diabetic with STZ, treatment with Falcaria Vulgaris (50,100,150 mg/kg) and diabetic treated with Falcaria Vulgaris) (50,100,150 mg/kg). Data were analyzed by one-way ANOVA, and p value<0.05 was considered significant. Results: Falcaria Vulgaris extract (100 and 150 mg/kg) significantly decreased serum glucose level (p<0.01) and improved the diameter of islets (p<0.05) in diabetic rats treated with Falcaria Vulgaris extract, compared with the diabetic group. Moreover, at dose of 150 mg/kg, the extract improvedserum insulin (p<0.01), decreased nitric oxide (p<0.01) and increased the weight (p<0.01) and number of islets of diabetic rats (p<0.05). Histopathological studies also confirmed these changes. Conclusion: F. vulgaris can improve insulin secretion and serum glucose levels in an animal model of STZ induced diabetes, possibly by reducing nitric oxide production and preventing pancreatic tissue oxidative damage.