بررسي تنوع ژنتيكي جدايه‌هاي ويروس برگ بادبزني مو (Grapevine fanleaf virus) در استان‌هاي فارس و كهگيلويه و بويراحمد

Analysis of genetic diversity of Grapevine fanleaf virus isolate from Fars and Kohgiluyeh-Boyer Ahmad provinces

ويروس برگ بادبزني مو (Grapevine fanleaf virus، GFLV) متعلق به جنس Nepovirus از خانوادهSecoviridae است. اين ويروس عامل يكي از مخرب‏‏ترين بيماري هاي ويروسي مو در سراسر دنيا است. به منظور بررسي تنوع ژنتيكي GFLV در تاكستان‏‏هاي استان فارس و كهگيلويه و بوير احمد از درختان مو و علفهاي هرز موجود در تاكستان­ها نمونه برداري شد. با استفاده از آنتي‏‏بادي جدايه ايراني ويروس، در آزمون اليزا علاوه بر تاك در گياهان مرغ، علف هفت بند، قياق و تمشك نيز GFLV رديابي شد. از مايه زني مكانيكي ويروس از ميزبانهاي مختلف در برگ هاي جديد سلمه تره ) (Chenopodium quinoa لكه‏‏هاي كلروتيك و رگبرگ روشني توليد شد. با استفاده از آغازگر‏‏هاي اختصاصي ژن پروتئين پوششي ويروس به طور كامل تكثير و به روش RT-PCR-RFLP تنوع ژنتيكي جدايه ها بررسي شد. هضم آنزيمي قطعه تكثير شده با اندونوكلئاز TaqI جدايه‏‏هاي GFLV از منطقه مورد آزمايش را در 11 گروه ژنوتيپي قرار داد. نتايج آناليز‏هاي فيلوژني براساس ژن پروتئين پوششي نشان داد كه جدايه‏هاي ايراني GFLV در شاخه‏اي مجزا از جدايه‏هاي ساير نقاط دنيا قرار دارند. جدايه‏هاي تعيين ترادف شده در اين تحقيق به همراه جدايه‏هاي شرق كشور در گروهي مجزا از جدايه‏هاي غرب كشور قرار گرفتند كه نشان دهنده اثر جدايي جغرافيايي در تكامل GFLV است.

Grapevine fanleaf virus belongs to the genus Nepovirus in the family Secoviridae. It causes an important disease of grapevine worldwide. To determine the genetic diversity of GFLV in Southern Iran, samples of grapevine and weeds were collected from vineyards in Fars and Kohgiluyeh-Boyer Ahmad provinces. ELISA using specific antibody of GFLV showed that grapevine, bermudagrass, knotweed, Johnson grass and raspberry plants are natural reservoir hosts of GFLV. In mechanical inoculation of different isolates of GFLV to Chenopodium quinoa, mosaic, leaf malformation and sharpening of leaf edges were developed in inoculated plants. Complete length of GFLV coat protein gene amplified in RT-PCR using specific primers was subjected to RFLP analysis using TaqI endonuclease. It was shown that GFLV isolates belong to 11 haplotypes. Phylogentic analysis based on the nucleotide sequence of the coat protein gene showed that Iranian isolates of GFLV have distinct position in phylogentic tree. Moreover, evidence of divergent evolution was observed between isolates from northwest, northeast and south of Iran. It confirms that genetic makeup of GFLV may be affected by geographical isolation.