تاثير تناوب هاي مختلف زراعي بر دوره بحراني كنترل علف هاي هرز كلزا

Crop Rotation Effects on the Critical Period of Weed Control in Canola

سابقه و هدف . نقش اساسي مديريت تلفيقي علف هاي هرز فراهم آوردن مباني علمي و تصميم گيري هاي مديريتي در مزرعه مي باشد. از اين روي رهيافت هاي تلفيقي مي توانند به كاهش هزينه ها و نيز بهبود كنترل علف هاي هرز كمك كنند. دوره بحراني كنترل علف هاي هرز به عنوان بهترين زمان مبارزه با علف هاي هرز تعريف شده است . با دانستن دوره بحراني كنترل علف هاي هرز براي هر گياه زراعي مي توان ضمن كاربرد دقيق مصرف علف كش ها از آلودگي هاي زيست محيطي جلوگيري كرد . شروع و طول مدت دوره بحراني كنترل علف هاي هرز بستگي به فاكتورهاي متعددي چون خصوصيات گياه زراعي و علف هرز ، محيط و عوامل زراعي دارد. با توجه به نبود اطلاعات راجع به تاثير تناوب زراعي بر اين دوره اين تحقيق جهت بررسي تاثير اين عامل زراعي بر طول دوره بحراني كنترل علف هاي هرز انجام گرديد. مواد و روش ها. به منظور بررسي تأثير دو تناوب مختلف (گندم- كلزا و سويا- كلزا) بر دوره بحراني كنترل علف‌هاي‌هرز كلزا رقم هايولا 401 دو آزمايش در سال‌هاي زراعي 91-1390 و 92-1391 به ترتيب براي تناوب‌هاي اول و دوم كه هر يك حداقل به مدت 10 سال در معرض الگوي كاشت مربوطه بودند، در دشت‌هاي زراعي اطراف شهرستان گلوگاه در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. تيمارها شامل دوره‌هاي مديريت علف‌هاي‌هرز بر مبناي مراحل رشدي كلزا ( پنج سطح كنترل و پنج سطح تداخل علف‌هاي‌هرز تا مراحل سبز شدن، دو برگي، چهار برگي، هشت ‌برگي و ظهور جوانه گل و دو تيمار كنترل و تداخل تمام فصل به عنوان شاهد) در هر يك از تناوب‌ها بود. يافته ها. مشاهدات حاكي از غالبيت علف قناري (Phalaris sp) در هر دو تناوب داشت. تنوع گونه‌اي در تناوب سويا- كلزا با استناد به شاخص شانون (H= 0/69 ) نسبت به تناوب گندم - كلزا (H=0/45) بيش‌تر بود. نتايج نشان داد كه عملكرد دانه كلزا در تناوب گندم- كلزا معادل 4060 كيلوگرم در هكتار در حالي كه در تناوب سويا - كلزا 2280 كيلوگرم در هكتار بود. در تناوب گندم- كلزا مقدار بيشتر نيتروژن، كربن آلي و فسفر خاك كه بر خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك مؤثر بود با عملكرد زيادتر دانه كلزا ارتباط داشت. بالا بودن عملكرد دانه كلزا در تيمار تناوبي اخير را نيز مي‌توان به تأثير مثبت اين تناوب بر مهم‌ترين جزء عملكرد يعني تعداد غلاف بيش‌تر در بوته مرتبط دانست. نتايج به دست آمده از اين آزمايش نشان داد كه دوره بحراني كنترل علف‌هاي هرز در تناوب گندم- كلزا با احتساب 5 درصد افت مجاز عملكرد بين مراحل سبز شدن تا شش برگي (354-161 درجه روز پس از كاشت) قرار داشت. در تناوب سويا- كلزا نيز اين دوره با در نظر گرفتن 5 درصد كاهش قابل قبول عملكرد بين مراحل كاشت تا رسيدگي (920- 65 درجه روز پس از كاشت) تعيين شد. نتيجه گيري. دوره بحراني كنترل علف‌هاي‌هرز در تناوب سويا- كلزا نسبت به تناوب گندم- كلزا زودتر شروع شده و دامنه آن نيز طولاني‌تر بود.

Background and objectives. Integrated weed management approaches can help to decline costs weed control and improve its condition. Critical period of weed control (CPWC) is defined as the best time for weeding. If CPWC is recognized we can accurately use herbicides and prevent environmental pollutions. Beginning and duration of CPWC despond on some agents such as crop and weed traits, environment and agronomical factors. With respect to inexistence data about the effect crop rotation on the CPWC this study was done. Materials and methods. In order to determine effect two different crop rotations (wheat – canola and soybean-canola) on the critical period of weed control in rape seed, two experimental designs were performed for the first and second rotation in 2011 and 2012, respectively. These studies did in the suburban of Galugah region in randomize completely block format with three replications. Treatments included periods of weed management on the canola growth stages(five weeding and competition levels up emergence , two leaf stage , four leaf stage , eight leaf stage , flowering stage plus two control treatments). Results. Findings showed canarygrass dominated in both rotations. Species diversity in soybean-canola rotation by using Shannon index (H= 0.69) was higher than wheat-canola (H= 0.45) .Canola yield was 4060 and 2280 kg ha-1 in the wheat-canola and soybean-canola rotations, respectively. Further yield in the first rotation can be related to positive role of organic matter which was more in the soil and its influence on the most important yield component that was number pod in each plant. The CPWC for wheat- canola rotation was between 161 and 354 days after planting(DAP) (emergence to six-leaf stage) and between 65 to 920 DAP(planting up maturity stage), using 5 percent acceptable yield reduction. Conclusion. CPWC in soybean-canola rotation relative to wheat-canola rotation begined sooner and its duration also was longer. Background and objectives. Integrated weed management approaches can help to decline costs weed control and improve its condition. Critical period of weed control (CPWC) is defined as the best time for weeding. If CPWC is recognized we can accurately use herbicides and prevent environmental pollutions. Beginning and duration of CPWC despond on some agents such as crop and weed traits, environment and agronomical factors. With respect to inexistence data about the effect crop rotation on the CPWC this study was done. Materials and methods. In order to determine effect two different crop rotations (wheat – canola and soybean-canola) on the critical period of weed control in rape seed, two experimental designs were performed for the first and second rotation in 2011 and 2012, respectively. These studies did in the suburban of Galugah region in randomize completely block format with three replications. Treatments included periods of weed management on the canola growth stages(five weeding and competition levels up emergence , two leaf stage , four leaf stage , eight leaf stage , flowering stage plus two control treatments).