بررسي تجربه زيسته آموزگاران دوره ابتدايي از وظايف معلم به مثابه فيلسوف – معلم

The experiences of elementary school teachers regarding teachers’ experience as philosopher-teachers

هدف اين پژوهش شناخت تجربه فيلسوف - معلمي بر اساس تجارب آموزگاران دوره ابتدايي است. مطالعه از نوع كيفي بوده و با استفاده از روش پديدارشناسي انجام شده است. جامعه ي تحقيق شامل كليه معلمان دوره ابتدايي شهر ايذه است. البته حجم نمونه از ابتدا تعيين نشده است، بلكه بر اساس اصل اشباع داده ها و ته كشيدن اطلاعات در مطالعات كيفي پس از جمع آوري داده از 40 مورد به دست آمد؛ بنابراين نمونه گيري به صورت هدفمند انجام شده و شامل 40 نفر از معلمان مي شود كه با آن ها مصاحبه شد. ابزار جمع آوري داده ها مصاحبه هايي نيمه سازمان يافته است. داده هاي حاصل از مصاحبه ها با استفاده از روش پديدارشناسي ون منن تجزيه وتحليل شد. سپس درون مايه هاي اين مطالعه در 4 مضمون اصلي استخراج و طبقه بندي شدند. يافته هاي تحقيق شامل 20 درون مايه بود كه در مضمون اول با عنوان وظايف عمده معلم؛ 7 درون مايه شامل: تعيين هدف ، برقراري رابطه دوستانه، توجه به تفاوت هاي فردي، ايجاد انگيزه، تقويت روحيه ي گروهي، تقويت مسئوليت پذيري، ارزيابي دانش آموزان مشخص شدند. در مضمون دوم به نام پرورش تفكر انتقادي؛ 5 درون مايه كه عبارت اند از: ايجاد محيطي چالشي، طرح سوال يا مسئله، ايجاد فرصت براي تفكر و تامل، انتقاد كردن و انتقادپذيري و روش مشاركتي قرار گرفتند. در مضمون سوم با عنوان پرورش تفكر خلاق؛ 6 درون مايه كه عبارت اند از روش كشفي، ايجاد فرصت براي فعاليت هاي عملي، تشويق دانش آموزان خلاق، الگوهاي خلاق، سوالات خلاقانه ايجاد حس كنجكاوي مشخص شدند و در مضمون چهارم به نام تعميق دانش نيز 2 درون مايه كه عبارت اند از: تحقيق و پژوهش و وسايل كمك آموزشي قرار گرفتند. ازآنجاكه معلم با شرايط واقعي آموزش سروكار دارد و نسبت به علايق، خواسته ها و توانايي هاي دانش آموزان آگاهي نسبي دارد، بنابراين مي تواند زمينه را براي ايجاد فرايند آموزش و يادگيري خودجوش و پرسشگرانه فراهم كند. همچنين اگر معلم بخواهد كه در آموزش تفكر موفق شود، بايد همانند يك فيلسوف – معلم از همه ي عوامل موثر در تقويت و پرورش تفكر خلاق و منطقي دانش آموز بهره مند شود.

This study attempts to investigate teachers’ experience as educational philosophers based on the experiences of elementary school teachers. Research method is qualitative. The population consisted of all elementary school teachers of Ize City. The sample size was not determined in advance, but, using a purposive method, sampling continued to the point of saturation which occurred after interviewing forty subjects (participants) who were willing to be interviewed. Semi-structured interviews were used to collect the data.Data from the interviews were analyzed based on van Manen’s phenomenological method. The gathered data were analyzed in order to explain this lived experience. Then the resultant processed findings were returned to participants for validation. The findings include 20 themes which were categorized in 4 major axes. The first axis comprising major tasks of the teacher included 7 themes: goal setting, friendly relations, and attention to individual differences, motivating, strengthening team spirit, strengthening accountability, and assessment of students. The second axis under the title of fostering critical thinking subsumes 5 themes: creating a challenging environment, posing the question or issue, opportunities for contemplation and reflection, participatory methods and criticism. The third axis covering creative thinking includes 6 themes: discovery methods, creating opportunities for practical activities, encouraging students' creativity, creative patterns, and creative curiosity. In the fourth axis called deepening of knowledge 2 themes were identified: research and teaching aids. Since it is the teacher that copes with the actual conditions of teaching and has first hard knowledge of students’ interests, demands needs and abilities, he can provide grounds for an autonomous learning process. Also, if the teacher is to be successful in teaching thinking, he should be a philosopher - teacher who can make use of all the factors that support the cultivation of critical thinking in students.