تاثير دوره ي خشكي و بازيابي پس از آن بر تغييرات رشدي و بيوشيميايي سه گونه آتريپلكس (Atriplex spp)

Effects of drought period and subsequent recovery on growth and antioxidant enzymes activity of three Atriplex species

پژوهش حاضر به منظور بررسي تاثير دوره خشكي و بازيابي پس از آن بر تغييرات رشدي و بيوشيميايي سه گونه آتريپلكس با شش تكرار اجرا گرديد. فاكتور اول گونه هاي آتريپلكس شامل Atriplex lentiformis، A. leucoclada وA. Canescense و فاكتور دوم مقادير مختلف آبياري شامل آبياري در حد ظرفيت مزرعه، آبياري در حد 75% ظرفيت مزرعه، 50% ظرفيت مزرعه و بدون آبياري بود. نتايج نشان داد كه تنش خشكي ملايم و شديد موجب كاهش معني داري در رشد هر سه گونه شد و تنش بدون آبياري موجب از بين رفتن گونه هاي leucoclada و canescens شد. بازيابي توانست بخشي از اين افت را در هر سه گونه به ويژه در گونه lentiformis جبران كند، به طوري كه در اين گونه تفاوت معني داري بين رشد بوته ها در تيمار شاهد و 75% مزرعه وجود نداشت. درصد رطوبت بافت در تيمارهاي شاهد (در حد ظرفيت مزرعه) ، 75 و 50% ظرفيت مزرعه تفاوت معني داري نداشت. در گونه lentiformisA. بدون آبياري افت بسيار زيادي در درصد رطوبت ايجاد كرد، ولي بازيابي بخش بسيار زيادي از اين رطوبت را جبران كرد. تيمارهاي خشكي 75 و 50% ظرفيت مزرعه موجب افزايش معني دار فعاليت آنزيم هاي كاتالاز، پراكسيداز و سوپراكسيد ديسموتاز شد، گونهA.lentiformis داراي بيشترين فعاليت از هر چهار آنزيم بود.به طوركلي؛ تنش خشكي بسته به شدت تنش موجب كاهش رشد و افزايش آنزيم هاي آنتي اكسيدان در هر سه گونه شد؛ كه بازيابي، بسته به گونه و شدت تنش، توانست بخشي از اين افت را جبران كند. گونه A. lentiformis ،احتمالا به دليل دارا بودن مقادير بالاتري از فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيدان، داراي مقاومت بيشتر و توان بازيابي بالاتري بود.

The present study was conducted to evaluate drought stress and subsequent recovery on growth and biochemical changes of three Atriplex species. The study was performed as factorial based on completely randomize design with six replicates. The treatments included three Atriplex species (A. lentiformis, A. leucocalada and A. canescence) and four irrigation regimes (100 as control, 75% FC as light stress, 50% FC as severe drought, and no irrigation). The results showed that light and severe drought caused a significant reduction in growth of all three Atriplex species, and no irrigation treatment caused the loss of A. leucocalada and A. canescence. The recovery could offset the loss partly in all three species, especially A. lentiformis, so that there were no significant differences between control and 75% FC treatments. Tissue moisture percentage showed no significant difference in control, 75, and 50% FC. In A. lentiformis, no irrigation treatment caused a significant reduction in moisture percentage; however, recovery offset a considerable part of this loss. Water deficit treatments (75 and 50% FC) increased the activity of catalase, peroxidase and superoxide dismutase. The highest activity of all four enzymes was obtained in A. lentiformis. Generally, drought stress, depending on stress levels, reduced the growth and increased the antioxidant enzymes in all three-study species, and recovery, depending on species and stress levels, could offset a part of this loss. A. lentiformis showed the highest drought resistance and higher recovery ability, which might be due to the higher activity of antioxidant enzymes.