طراحي الگوي ساختار سازماني دانشگاه‌هاي باز و از دور (مطالعه موردي دانشگاه پيام نور)

Designing of the Organizational Structure of Open and Distance Universities: The Case Study of Payame Noor University

هدف از انجام اين تحقيق، ارائه الگويي براي ساختار سازماني دانشگاه‌هاي باز و از دور با تأكيد بر دانشگاه پيام نور است. جامعۀ آماري اين تحقيق را همۀ كاركنان دانشگاه پيام نور در سه استان تهران، كردستان و كرمانشاه تشكيل مي‌دهند كه چهارصد نفر از آنان به روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شدند. از پرسش‌نامۀ ساختار سازماني رابينز براي ابعاد ساختاري و براي ابعاد محتوايي از پرسش‌نامه‌هاي فرهنگ سازماني كامرون و كانن، محيط سازماني ويليام، فناوري سازماني دفت و استراتژي سازماني فرهادي استفاده شده است. تجزيه و تحليل داده‌ها نشان داد كه دانشگاه پيام نور در ارتباط با ابعاد ساختاري داراي رسميت، پيچيدگي و تمركز بالا و در خصوص ابعاد محتوايي داراي محيطي تاحدي غير قابل پيش‌بين، فرهنگي تاحدودي قوي، استراتژي موفق و فناوري پيچيده است. همچنين نتايج رگرسيون چندگانه نشان داد كه فرهنگ، محيط، فناوري و استراتژي پيش‌بيني كننده‌هاي خوبي براي رسميت، پيچيدگي و تمركز هستند. در نتيجه با توجه به محيط تاحدي غير قابل پيش‌بين، فرهنگي تاحدودي قوي وفناوري پيچيده، مديران بايد به كاهش (رسميت، پيچيدگي و تمركز) پرداخته و ساختار پيوندي كه الگويي هم با ثبات و كارا و هم نرم و منعطف است را در دانشگاه پيام نور طراحي و اجرا كنند.

This study aims at presenting a pattern for the organizational structure of open and distant universities with focusing on Payame Noor University (PNU). The population of the study consisted of all personnels working in three centers of PNU in Tehran, Kermanshah, and Kurdistan provinces located in Iran; among whom 400 persons were selected based on the purposive sampling. In order to measure the structural dimensions; Robbins’ organizational structure questionnaire was used; furthermore, for content dimensions measuring Cameron and Canon’s organizational Culture Inventory, William’s organizational environment, Daft’s organizational technology, and Farhady’s organizational strategies were utilized. The results of the study indicated that with regard to the structural dimensions, PNU has formality, complexity, and high focus and with respect to the content dimensions, it has a somewhat unpredictable environment, a fairly strong culture, Successful strategy and complex technology. The results of multiple regression indicated that culture, environment, technology and strategy are nice predictors for formality, complexity and focus. In conclusion, based on the somewhat unpredictable environment, the fairly strong culture and the complex technology, the managers need to pay close attention to reducing formality, complexity, and focus and attempt to design and implement the link structure, which is both stable and efficient and also easy and flexible, in PNU