بازانديشي فرايند تغيير برنامه ريزي شده از منظر چسبندگي دانش و آموخته زدايي: ارائه يك مدل نظري

Rethinking planned change process from the viewpoint of knowledge stickiness and unlearning: Presenting a theoretical model

هدف: هدف اين مقاله، ارائه يك مدل نظري از چسبندگي دانش و آموخت زدايي به عنوان عوامل مؤثر بر فرايند تغيير برنامه ريزي شده در كتابخانه ها است تا نشان دهد اين عوامل چگونه مي توانند بر هر مرحله از فرايند تغيير اثر بگذارند روش: با بررسي متون مربوط به مديريت تغيير، يك چارچوب نظري بر پايه "نظريه تغيير سه مرحله اي"، "نظريه ميداني" و "مدل نيروهاي ميداني" لوين استخراج و فرايند تغيير برنامه ريزي شده در سه مرحله (انجمادزدايي، اجراي تغيير و انجماد مجدد) ترسيم شد. نيروهاي مؤثر بر هر مرحله از اين فرايند، با استفاده از نظريه ميداني، و نيروهاي بازدارنده و پيش برنده در دو بعد فردي و سازماني شناسايي شدند. از ميان نيروهاي بازدارنده، بر پايه نظريه زولانسكي، چسبندگي دانش و عوامل فردي و سازماني مؤثر بر ايجاد آن، و از ميان نيروهاي پيشبرنده، آموخته زدايي در دو سطح فردي و سازماني مورد تحليل قرار گرفت. يافته ها: تغيير برنامه ريزي شده در صورتي با موفقيت همراه است كه عوامل فردي و سازماني چسبندگي دانش به عنوان نيروهاي بازدارندة تغيير كاهش، و آموخته زدايي فردي و سازماني به عنوان نيروهاي پيش برنده تغيير افزايش يابند. اصالت: گرچه در متون به نيروهاي بازدارنده و پيش برنده تغيير تأكيد شده ولي تاكنون، به تحليل اين نيروها از منظر چسبندگي دانش و آموخته زدايي در سه مرحله انجماد زدايي، اجراي تغيير و انجماد مجدد پرداخته نشده است. مدل نظري ارائه شده مي تواند به تسهيل و موفقيت مديريت تغيير در سازمان ها و به ويژه كتابخانه ها كمك كند.

Aim: The purpose of this paper is to propose a theoretical model of knowledge stickiness and unlearning as the factors affecting the planned change process to show how these factors can influence every stage of the change process. Methodology: Reviewing the change management literature, a theoretical framework extracted from the Lewin’s "three-step change theory", "field theory" and "force field model" and the process of planned change illustrated in three phases (unfreezing, moving to change and refreezing). Forces affecting each phases of the process, using field theory, restraining and driving forces at both the individual and the organizational were identified. Based on the Szulanski’s theory, knowledge stickiness and individual and organizational factors affecting it as the restraining forces, and through the driving forces, unlearning in both individual and organizational levels were analyzed. Results/Findings: If individual and organizational forces related to knowledge stickiness as restraining forces reduced and individual and organizational unlearning decreased, the planned change can be successful. Originality: Although driving and restraining forces of change emphasized in literature, but in knowledge stickiness and unlearning perspective in three phases of unfreezing, moving to change and refreezing, these forces are not analyzed yet. In this article these forces and the way they influence the planned change process presented in the theoretical model. It is expected that this theoretical model helps to facilitate successful change management in organizations