بازتاب متون تعليمي ايراني در ادبيات گرجي

Reflection of Didactic Persian Texts in Georgian Literature

زبان، ادب، فرهنگ و تمدن ايراني، طي سه هزار سال در گرجستان حضور و بروزي پر رنگ داشته است و بازتاب اين تاثيرگذاري به خوبي در فرهنگ، ادب و هنر گرجي نمايان است. در كنار روايت هاي حماسي و غنائي بخشي از متون تعليمي ادبيات فارسي نيز به زبان گرجي ترجمه شده است. اين تحقيق كه به روش تحليلي توصيفي صورت گرفته در پي آن است تا اين بخش از حيات فرهنگي ادبي ايران را در گرجستان آشكار سازد. خداي نامه ها و اندرزنامه هاي پهلوي، كليله و دمنه، قابوس نامه، گلستان سعدي و بلوهر و بوذاسف از جمله متون تعليمي فارسي هستند كه به زبان گرجي ترجمه شده اند. علاوه بر اين، برخي متون گرجي ديگر نيز چون گنجينه شاهان كه اصل فارسي شان ناشناخته بوده، احتمالاً گزيده اي از متون تعليمي فارسي متقدم اند. بر خلاف روايت هاي حماسي كه آكنده از دخل و تصرفات مترجمان و كاتبان گرجي است، متون تعليمي عمدتاً به اصل فارسي شان نزديك اند. هر چند مترجمان گرجي برخي اشارات و نكات اسلامي- ايراني و ظرايف ادبي- بلاغي را از آن ها حذف كرده اند گاه تغييراتي نيز متناسب با ذوق و پسندِ مخاطب گرجي در آن ها ايجاد كرده اند. اين متون ترجمه شده بعدها موجب پيدايش آثار تعليمي ديگري در ادبيات گرجي شدند و امروزه از منظر ارتباطات بين فرهنگي و نيز دستيابي به نسخه هاي منقح متون فارسي مي توانند كارآمد و مفيد واقع شوند.

Language, literature, culture and civilization of Iran over three thousand years have been present in Georgia. These impressive impacts have been appeared well in Georgian culture, literature and art. In addition to the epic and lyrical narratives, parts of the didactic Persian literature has been translated into Georgian language; Works such as Khoday nameh, Andarznameh, kelile o demne, Qabus‌ nameh, Golestan and Bluher and Buzasof. This research by its descriptive-analytic method, seeks to reveal part of the cultural life of Iran in Georgia. Unlike the epic narratives, these texts are mostly close to the original; Although Georgian translators have eliminated some Islamic Persian allusions and rhetorical subtleties of them, they have created some changes in it to suit the Georgian audience's taste. Nowadays, this translated texts lead to some other didactic works in Georgian literature; they can also be effective in intercultural relationships as well as achieving a corrected version of Persian texts.