بررسي رابطه فرهنگ سازماني و ميزان اعمال روش‌هاي حسابداري مديريت در شركت‌هاي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران

The Investigation of the relationship between Organizational Culture and Applying Managerial Accounting Methods in Companies Listed in Tehran Stock Exchange

هدف اين پژوهش بررسي رابطة فرهنگ سازماني با روش ­هاي حسابداري مديريت در شركت­ هاي پذيرفته ­شده در بورس اوراق بهادار تهران است. اين پژوهش از نوع كاربردي و به از نظر روش توصيفي - همبستگي است. ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامة استاندارد فرهنگ سازماني هافستد و پرسشنامة محقق ­ساختة حسابداري مديريت است. جامعة آماري مديران مالي و كارشناسان حسابداري شركت­ هاي توليدي پذيرفته ­شده در بورس اوراق بهادار تهران هستند كه كاركنان 121 شركت به ­عنوان نمونة پژوهش انتخاب شدند. در هر شركت دو پرسشنامه يكي در اختيار مدير مالي و ديگري در اختيار كارشناس حسابداري قرار گرفت. از 242 پرسشنامه، 87 پرسشنامه از مديران و 104 پرسشنامه از كارشناسان جمع ­آوري شد. مقايسة ضرايب همبستگي بين دو گروه نشان داد مؤلفه‏ هاي فردگرايي، فاصلة قدرت، مردمنشي، افق كوتاه مدت و اجتناب از بي ­اطميناني در گروه مديران رابطة مثبت و معنادار با اعمال روش­ هاي حسابداري مديريت داشتند. متغير اجتناب از بي­ اطميناني بيشترين ارتباط را با روش­ هاي حسابداري مديريت داشت. اما در گروه كارشناسان رابطة منفي مشاهده شد. بنابراين، مي‌توان نتيجه گرفت اعمال و پياده‌سازي روش‌هاي حسابداري مديريت كه از ابزارهاي مدرن تصميم‌گيري مديريت‌اند، به فرهنگ سازماني شركت خصوصاً اجتناب از بي اطميناني وابسته است كه از منظر دو گروه اعمال‌كنندة اين روش‌ها متفاوت است.

The goal of the present research is to investigate relationship between organizational culture and management accounting methods in firms in Tehran Stock Exchange. Data collection tools were a standard organizational culture questionnaire by Hofstede and a researcher made questionnaire about management accounting. The statistical society for this research involves financial managers and accounting technicians of all manufacturing companies in Tehran Stock Exchange and 121 firms were chosen as research sample. Two questionnaires were appropriated for every company, one presented for financial manager and another one was for accountants. From 242 distributed questionnaires, 87 questionnaires were filled by managers and 104 questionnaires were collected from. Studying and comparing correlation coefficients between the two groups of managers and technicians showed that the elements such as individual-oriented, power distance, manliness, short-term horizon, and avoiding lack of confidence among managers' group have had a significant and positive relationship with applying management accounting methods in sample firms, the variable of avoiding lack of confidence has had the highest amount of relationship with management accounting methods. Meanwhile, this relationship has been reported to be negative in technician’s' group. Thus, we can conclude that the application and usage of managerial accounting methods which are from modern tools for management decision making relate to organizational culture especially to avoiding lack of confidence. That is different from the approaches of two groups who apply these methods.