اضطراب مرگ از ديدگاه ابن سينا و اليس: رهيافتي مقايسه اي - التقاطي

Avicenna and Ellis Comparatively Studied on Human Fear of Death

يكي از نظريه هاي پركاربرد در بررسي نقش باورهاي غيرواقع بينانه بر اضطراب، نظريه عقلاني هيجاني آلبرت اليس است. بنابر نظر عقلاني هيجاني اليس، استرس افراد غالباً با باورهاي غير منطقي مرتبط است. ابن سينا نيز، اضطراب مرگ را ناشي از باورهاي غيرواقع بينانه ميداند. كتاب الشفاء من خوف الموت ابن سينا با تكنيك تحليل محتوا كدگذاري گرديد و سپس به صورت تحليلي با نظريه آلبرت اليس مورد مقايسه قرار گرفت. چهار عامل اصلي در نظريه ابن سينا به عنوان علت اصلي اضطراب مرگ يافت شد: 1. اگر من بميرم به طور كامل از بين خواهم رفت 2. مرگ با درد شديدي همراه مي باشد 3. اگر بميرم به دليل گناهانم مورد عذاب الهي قرار خواهم گرفت 4. اگر بميرم خانواده و اموالم از بين خواهند رفت و كسي نمي تواند از آنها مراقبت كند. نتايج به دست آمده از اين تحقيق با نظريه آلبرت اليس نيز مقايسه شد، شباهت هايي بين نظريه ابن سينا و اليس يافته شد و هر دو عوامل ايجاد اضطراب مرگ را باورهاي غيرواقع بينانه ميدانند. اما تفاوت اين دو نظريه، در واژه واقع گرايي مي باشد؛ چراكه اليس قائل به واقعيت مطلق و خارجي نمي باشد، اما ابن سينا قائل به چنين واقعيتي است.

Albert Ellis` rational emotional theory is regarded as one of widely used theories for studing the effect of irrational beliefs on anxiety. On this theory, stress is mostly related to irrational beliefs. Avicenna has the same view in thefield. Al-Shifa min Khowfi al-Mowt, one of his works, was codified with technique of conten analysis and, then, was compared with Ellis` theory analytically. As is shown, Avicenna has viewed fear of death to be caused by four main agents including man`s full destruction by death, death`s being accompanied by extraordinary pain, Divine punishment and leaving family and properties. By the comparison made between the two, it has been made clear that both of them have known fear of death as something caused by irrational beliefs. Yet, what is meant by reality for them is different; since Ellis does not believe in an objective and absolute reality but Avicenna does