آثار كلان اقتصادي و بخشي مهاجرت نيروي كار متخصص و غير متخصص در كشور ايران

Macroeconomic and sectoral effects of labor immigration: application of CGE model

مهاجرت افراد تحصيل كرده و متخصص از كشورهاي كمتر توسعه يافته به كشورهاي صنعتي پيشرفته همواره آثار زيانبار اقتصادي، علمي، فرهنگي و اجتماعي براي اين كشورها به جاي گذاشته است. لذا، مسئله مهاجرت اين قشر مورد توجه سياستگذاران است و سياستگذاريهاي مختلفي براي جذب و حفظ آنها صورت مي گيرد. جمهوري اسلامي ايران طي دهه هاي اخير از اين مشكل مستثنا نبوده است. ادامه روند مهاجرت بر خلاف سياستهاي دولت است و دستيابي به رشد اقتصادي مطلوب را با مشكل مواجه مي كند. بنابراين، با توجه به اهميت پيامدهاي ناشي از مهاجرت، در مطالعه حاضر آثار كلان و بخشي مهاجرت نيروي كار از كشور با استفاده از مدل پروژه تحليلهاي تجارت جهاني از مدلهاي تعادل عمومي محاسبه پذير بررسي شده است. با اين هدف دو سناريوي افزايش مهاجرت نيروي كار ماهر و غير ماهر به صورت جداگانه تعريف شده است. نتايج مطالعه نشان داد كه مهاجرت نيروي كار، اعم از ماهر و غير ماهر، موجب كاهش رشد اقتصادي، سرمايه گذاري و نرخ بازگشت سرمايه در سطح كلان مي شود. اين امر همچنين توليد بخشهاي مختلف اقتصادي را كاهش مي دهد. از سويي، افزايش مهاجرت نيروي كار ماهر سطح دستمزدهاي نيروي كار را در كل افزايش مي دهد و در مقابل، قيمت سرمايه را كه شامل سرمايه فيزيكي، منابع طبيعي و زمين است، كاهش مي دهد. به علاوه، با افزايش مهاجرت نيروي كار ماهر تقاضاي عوامل توليد در بخشهاي كشاورزي و صنعت كاهش مي يابد و با توجه به امكان جانشيني عوامل توليد، اين امر موجب انتقال سرمايه و نيروي كار غير ماهر به بخش خدمات مي شود.

The immigration of educated and skilled people from less developed to industrial countries, have always harmful effects on economy, science, culture and society of less developed countries. For this reason, the problem of immigration, attract more attention of policy makers and leads to impose the variety of policies in order to attract and keep labor in the country. Islamic Republic of Iran has not been exceptional from this problem in past decades. Of course, continuing the process of immigration is contradictory to the government policies, so achieving to the desired economic growth will be difficult. Therefore, considering the importance of effects of immigration, this study investigates macroeconomic and sectoral effects of labor immigration, applying a Computable General Equilibrium (CGE) model. Following this objective, two scenario of increase in skilled and unskilled labor immigration were defined. The results showed that both skilled and unskilled labor immigration, lead to reduction in economic growth, investment and capital return. This also reduces the production of various economic sectors. On the other hand, more immigration in skilled labor leads to more wages of labor, and in contrast, less prices of capital including physical, natural resources and land. Furthermore, increase in skilled labor immigration causes production factors of agriculture and industry demand to decline, and according to possibility of production factors substitution, this leads to capital and unskilled labor transfer in the service sector.