هنجارگريزي معنايي بر گستره كاركردهاي مجازي حواس (با نگاهي تطبيقي به شعر معاصر ايران و عراق)

(Semantic deviation in actual use of the senses (Contemporary Poetry of Iran and Iraq

از شگردهايي كه شاعر به واسطه ي آن، مخاطب را به دريافت نامتعاف از امور عادي مي رساند، آميزش حواس بايكديگر و نسبتِ عملكردِ يك حس به حس ديگر است. اين شيوه كه در زبان فارسي «حس آميزي» نام دارد و معادل اصطلاح «تراسلُ الحواس» در زبان عربي است، مختص به ادبيات امروزين نيست و رگه هايي از كاربرد آن، در آثار ديني و ادبي گذشته قابل مشاهده است. با اين حال؛ خيال انگيزي كاركردهاي مجازي حواس در شعر معاصر، خطرپذيري بي وقفـــه ي شاعران در كاربردهاي متنوع است كه آنان را به گُريز از تصويرپردازي هاي تكراري و حركت بر مسيرهاي نامكشوف در اين زمينه سوق داده است. در اين پژوهش بر آن هستيم با نگاهي تطبيقي به شعر معاصر ايران و عراق به اين پرسش پاسخ دهيم: مهم ترين كاركردهايي كه به شكل مشترك در سروده هاي شاعران اين دو سرزمين سبب شده رابطه معمول ميان نشانه و مصداق در هم ريخته و در عرصه ي معنايي حواس پنج گانه، چالش ايجاد شود، كدام است. نتايج اين پژوهش نشان مي دهد كه شيوه هاي نوين تصويرپردازي هاي شاعرانه در سروده هاي شاعران اين دو سرزمين، با «اعتماد برانگاره هاي ذهني» و «آشنايي زدايي از كاركردهاي حقيقي حواس»، جلوه هايي مشابه از هنجارگريزي معنايي را ارائه نموده است.

Five senses play a significant role in the formation of the rhetorical images in the poetry and give it artistic dimensions contribute to the deepening of vision which the poet seeks to its transfer.The senses consensus allows the poet to the field to suggest investment in one or more hactin, and allows him to convey his feelings from its usual strange to deviation level. This means that, the five senses leave its usual functions to odd jobs intersect logically familiar with its functions to achieve what he wants from the poet purposes unable to deliver normal installation.From this standpoint, This article pays to the survey and annotation the term of "Synesthesia" as one of the instruments of "semantic deviation" in Contemporary Poetry of Iran and Iraq.The questions that arise here and try to answer them, are summarized as follows: How used both Poets of Iran and Iraq the Correspondance technique in their poetry