بررسي كارايي چند قارچ كش ثبت شده رايج در كنترل بيماري لكه خرمايي گندم

Investigating the Effectiveness of Some Registered Fungicides in Control of Wheat Tan Spot

بيماري لكه خرمايي ناشي از Pyrenophora tritici-repentis يكي از بيماري‌هاي مهم گندم در بسياري از مناطق دنيا و ايران مي‌باشد. اين بيماري در شرايط اپيدمي موجب خسارت قابل توجه به محصول مي‌گردد. استفاده از قارچ ­كش­ ها روش سريع كنترل بيماري در سال‌هاي اپيدمي مي‌باشد. در اين مطالعه تاثير تعدادي از قارچ ­كش‌هاي رايج روي بازدارندگي از رشد عامل بيماري در شرايط آزمايشگاهي، و كنترل بيماري در شرايط گلخانه‌اي و مزرعه‌اي روي لاين N-80-19 گندم كه حساس به بيماري لكه خرمايي است، مورد ارزيابي قرار گرفت. اين بررسي در آزمايشگاه در قالب طرح كاملاً تصادفي و در گلخانه و مزرعه در قالب طرح كرت‌هاي خرد شده (با پايه بلوك­ هاي كامل تصادفي) در سه تكرار انجام گرفت. تيمارهاي اصلي آزمايش را قارچ­ كش‌هاي سايپروكونازول، سايپروكونازول + كاربندازيم (آلتوكمبي)، فلوزيلازول + كاربندازيم (آلرت)، ايپروديون + كاربندازيم (رورال­تي­اس)، پروپيكونازول، تبوكونازول، كاربندازيم و بنوميل، و تيمارهاي فرعي را سه زمان سم پاشي (ظهور برگ پرچم، ظهور سنبله و ظهور برگ پرچم + ظهور سنبله) تشكيل دادند. ارزيابي كارايي تيمارها 10 روز بعد از آخرين سم پاشي هم زمان با توسعه­ ي بيماري در كرت‌هاي شاهد با تعيين شاخص آلودگي و نيز مقايسه­ ي عملكرد محصول بعد از برداشت انجام گرفت. نتايج ارزيابي نشان داد كه در شرايط آزمايشگاه، قارچ ­كش‌هاي رورال‌تي‌اس، آلتوكمبي و آلرت به ترتيب با 73/83، 71/92 و 69/42 درصد بيشترين تاثير را در بازداري از رشد ميسليوم قارچ داشتند. در آزمون‌هاي گلخانه‌اي و مزرعه‌اي هم مشابه شرايط آزمايشگاه، اين قارچ­ كش­ ها برتري چشمگيري از نظر كاهش شاخص آلودگي و افزايش عملكرد نسبت به ساير قارچ­ كش‌هاي مورد استفاده نشان دادند. همچنين مشخص گرديد كه اگرچه اختلاف معني‌داري از نظر شاخص آلودگي بين زمان‌هاي مختلف سم پاشي وجود ندارد اما از لحاظ وزن هزاردانه، بهترين نتايج به ترتيب با سم پاشي در زمان ظهور برگ پرچم + ظهور سنبله (با افزايش10/11 و 9/94 گرم به ترتيب مربوط به گلخانه و مزرعه)، سم پاشي در زمان ظهور برگ پرچم (با افزايش 9/26 و9/18 گرم به ترتيب مربوط به گلخانه و مزرعه) و سمپاشي هنگام ظهور سنبله (با افزايش 9/15 و 8/68 گرم به ترتيب مربوط به گلخانه و مزرعه) نسبت به تيمار شاهد حاصل آمد.

Tan spot disease incited by Pyrenophora tritici-repentis, is an important disease of wheat throughout the world, including Iran. The disease inflicts considerable losses to the crop in the epidemic conditions. Application of fungicides is a quick method for control of the disease in epidemic years. In this study, the effect of some registered fungicides was evaluated on growth inhibition of the causal agent as in vitro, and also for control of the disease in greenhouse and field conditions on a susceptible wheat line (N-80-19). The experimental design was carried out as completely randomized in in vitro condition and as split plot in greenhouse and field conditions with 3 replications. Main plots were included the fungicides Cyproconazole, Cyproconazole+Carbendazim (Altocombi), Flusilazole+Carbendazim (Alert), Iprodione+Carbendazim (Rovral T-S), Propiconazole, Tebuconazole, Carbendazim and Benomyl), and sub-plots were consisted of the spraying times (flag leaf, head appearance and flag leaf+panicle appearance stages). The treatments were evaluated by recording the infection index, 10 days after the last spraying simultaneously with disease development on control plots. The grain yield was also calculated after wheat harvesting. The results demonstrated Rovral T-S (73.83%), Altocombi (71.92%) and Alert (69.42%) had maximum in vitro growth inhibition of the fungus. The three fungicides showed considerable advantages on reduction of infection index and increase of yield in greenhouse and field tests, compared to other fungicides. For infection index, no-significant difference was recorded among spraying times. The highest thousand grain weight was respectively obtained by spraying at flag leaf + head appearance (increasing 10.11 and 9.94 grams), flag leaf (increasing 9.26 and 9.18 grams) and head appearance stages (increasing 9.15 and 8.68 grams, respectively, for greenhouse and field), compared to their control.