سنجش پايداري نظام هاي بهره برداري موجود در بخش كشاورزي استان اصفهان (خرد دهقاني، تعاوني توليد روستايي و شركت سهامي زراعي)

Sustainability Measurement of Farming System in Isfahan Agricultural Sector (Smallholders-Rural Production Cooperatives- Farm Corporation)

پايين بودن بهره وري در بخش كشاورزي، به كارگيري بي رويه نهاده هاي توليدي به منظور افزايش عملكرد در دهه هاي اخير در نتيجه تخريب محيط زيست از يك سو و ضرورت استمرار توليد در راستاي امنيت غذايي از سوي ديگر اهميت توجه به پايداري نظام بهره برداري را دوچندان كرده است. پژوهش حاضر با هدف سنجش پايداري نظام بهره برداري موجود در بخش كشاورزي استان اصفهان، شامل خرد دهقاني، تعاوني توليد روستايي و شركت سهامي زراعي صورت گرفت. جامعه آماري شامل 17362 بهره بردار عضو تعاوني توليد روستايي و 635 بهره بردار عضو شركت سهامي زراعي و 85405 واحد بهره برداري خرد دهقاني است. حجم نمونه با استفاده از فرمول كوكران محاسبه و با استفاده از روش انتساب متناسب حجم نمونه از هر شركت و هر واحد خرد دهقاني در هر روستا، محاسبه گرديد. يافته هاي اين پژوهش نشان داد كه از نظر شاخص تركيبي استانداردشده نظام بهره برداري سهامي زراعي و تعاوني توليد روستايي نيمه پايدار و خرد دهقاني ناپايدار است. از لحاظ بعد اقتصادي شركت سهامي زراعي نسبت به دو نظام ديگر پايدارتر و از بعد اجتماعي ناپايدارتر، از بعد اجتماعي تعاوني توليد روستايي نسبت به دو نظام ديگر پايدارتر و از نظر زيست محيطي نسبت به شركت سهامي زراعي ناپايدارتر است. نظام بهره برداري خرد دهقاني از نظر اين سه بعد به ويژه اقتصادي از دو نظام بهره برداري ديگر ناپايدارتر است لذا تقويت بنيه اقتصادي بهره برداران اين نظام بهره برداري با توجه به اينكه درصد عمده اي از بهره برداران اين بخش را تشكيل مي دهد جهت افزايش سطح پايداري مي تواند مورد توجه قرار گيرد.

Low productivity in agricultural sector, inappropriate use of production factors to enhance product performance during the last decade as a result of adverse environmental degradation and the need for sustainable production and food security prove the importance of the sustainability of the agricultural farming systems. This study is aimed to assess the sustainability of agricultural farming system, including smallholders, rural production cooperatives and Farm Corporation. The statistical population consisted of 17362 members of rural production cooperatives, 635 members of Farm Corporation and 85405 smallholders. The sample size is calculated by using Cochran formula and the appropriate assignment to each cooperatives and smallholders. The results showed that the standardized complex index of farm Corporations and rural production cooperatives are semi stable while smallholder system is unstable. Dimension farm Corporation is economically more stable than the other two systems, while less stable than the others with social dimension. Besides, social dimension of rural production cooperatives is more stable than other two farming systems. Moreover, environmental dimension is less stable to farm Corporation. Smallholder farming system in term of three dimensions especially economic dimension which is unstable. Economic strengthening small farmers system could be regared due to the fact that is a major percentage of farmers in Iran to increase the sector's degree of sustainability.