بررسي راهكارهاي سازه اي و غير سازه اي مديريت پايدار منابع آب دشت همدان- بهار

Studying the Structural and Non-structural Solutions for Sustainable Water resources Management of Hamedan-Bahar Plainn

منابع تامين كننده آب شرب شهر همدان شامل سد اكباتان و منابع آب زيرزميني دشت همدان - بهار است. با توجه به بحران آب موجود در منطقه، در اين پژوهش، امكان تامين آب شرب شهر در افق هاي زماني ميان مدت (سال 1410) و بلندمدت (سال 1430) بررسي شده است. براي اين منظور، اقدام به مدل سازي سيستم منابع و مصارف حوضه سد اكباتان و منبع زيرزميني تامين كننده آب شرب به كمك نرم افزار ويپبا استفاده از آمار 40 ساله گرديد. ابتدا شرايط واقعي مصارف و منابع حوضه آبريز در شرايط فعلي و دو حالت برداشت آب غيرمجاز و مجاز از منبع آب زيرزميني مدل شد. نتايج نشان داد كه در وضع برداشت مجاز آب از منابع زيرزميني، مقادير كمبود سالانه آب شرب همدان حدود 2/8٪ است. همچنين اين مقدار در ساير بخش هاي مصرفي در محدوده مجاز قرار گرفت. سپس با داشتن مصارف سرانه و برآورد جمعيت شهري در افق هاي زماني مذكور، ابتدا ميزان تقاضاي آب شرب محاسبه و با ثابت در نظر گرفتن تقاضاي آبي در ساير بخش ها، مدل سازي حوضه آبريز در افق هاي زماني تحقيق انجام شد. بر اساس نتايج، شهر همدان با منابع آب و روند رشد جمعيت موجود، در سال هاي 1410 و 1430 به ترتيب با 19/6٪ و 34/3٪ كمبود مواجه خواهد شد. با توجه به ثابت بودن منابع آب و كمبودهاي قابل توجهي كه در افق هاي تحقيق به دست آمد، جهت مقابله با اين كمبودها، با مديريت عرضه و تقاضا، راهكارهاي سازه اي و غير سازه اي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه راهكارهاي سازه اي به تنهايي پاسخگو نبوده و ضروري است كه در كنار راهكار سازه اي، راهكارهاي غير سازه اي به عنوان راهكار پايدار و اثرگذار ملاك عمل قرار گيرد.

Ekbatan Dam and groundwater resources in Hamedan-Bahar plain are the main suppliers of drinking water in Hamedan city. The aim of this study is to evaluate drinking water supply in the medium-term time horizons (1410) and long term (1430). Therefore, resource system, consumption area of Ekbatan dam and underground provider are modeled by WEAP using 40-year-old statistics. calibrating the findings, the actual conditions of use and watershed resources in the current situation (in 1391) and both unauthorized and authorized the withdrawal of underground water source were modeled. The results showed that water shortage of Hamedan is around 2.8% annually. Having per capita expenditure per person as well as the urban population estimated in the aforesaid period, at first, the demand for drinking water is calculated. Then, considering water demand to be constant in other sectors, water demand was modeled. The results showed that about 19.6% and 34. 4% in 1410 and 1430 respectively face water shortage. The situation was almost the same in other sectors. Due to constant water resources and significant deficiencies in the research horizons, respectively, structural and non-structural solutions and their effects were tested. However, it was observed that structural measures alone are not helpful. That is why non-structural solutions on side structural solutions were proposed and examined.