بررسي تاثير قرق در ساختار جنگلي دو منطقه حفاظت شده و حفاظت نشده مطالعه موردي:ذخيره گاه گلابي وحشي ده كهنه سپيدان فارس

(Effects of protection on forest structure in protected and unprotected forest areas (case study: Deh-Kohneh wild pear reserve) (Text in Persian

جنگل ده كهنه، منطقه اي محصور با وسعت 466 هكتار، در سپيدان در شمال استان فارس واقع شده است. اين منطقه به عنوان ذخيره گاه ژنتيكي گونه هاي گلابي وحشي محافظت مي شود و از سال 1352 توسط اداره كل منابع طبيعي و آبخيزداري استان فارس محصور و مديريت شده است. در اين تحقيق به منظور درك اثرات قرق بر ساختار اين توده هاي ارزشمند، سطحي معادل 50 هكتار از اين جنگل انتخاب و با منطقه اي به همين مساحت كه در جوار اين جنگل حفاظت شده قرار دارد و از نظر تركيب پوشش گياهي و وضعيت توپوگرافي مشابهت زيادي با هم دارند مقايسه شد. نتايج نشان داد كه گونه هاي درختي و درختچه اي در منطقه حفاظت شده به شكل معني داري داراي افراد بيشتري نسبت به منطقه بدون حفاظت است. مقايسه فراواني درختان و درختچه هاي دو منطقه نشان دهنده روند تقليل گونه هاي انچوچك (Pyrus glabra Boiss.) و امرود (Pyrus syriaca Boiss.) و ارتقاء گونه هاي ون (rotundifolia Miller. Fraxinus) و خوشك (Daphne mucronata Royle.) به شكل مشخص در عرصه حفاظت نشده است. تراكم تاج پوشش كل درختان و درختچه ها در دو منطقه از نظر آماري تفاوت معني داري نداشت، اما ميانگين ارتفاع درختان منطقه حفاظت شده به علت زادآوري فراوان تري كه نسبت به بخش حفاظت نشده داشتند به صورت معني داري كوتاه تر بود. نتايج اين پژوهش نشان داد كه قرق جنگل حفاظت شده ده كهنه سپيدان به مدت نزديك به نيم قرن موجب بهبود كيفيت و كميت ساختاري جنگل شده است لذا پيشنهاد مي شود كه با حفظ چنين الگوهايي ضمن نگهداري از ذخاير ژنتيك در جنگل ها، نسبت به ايجاد يك محيط تحقيقاتي براي ساير محققين در آينده اقدام نمود.

Deh- Kohneh forest is an enclosed area by 466 hectares، in the north of Fars province. This area has been protected as a wild pear species genetic storage since 1973 by the Fars Province Department of Natural Resources and Watershed Management. In order to study effects of protection in forest zone، a fifty hectare area from enclosed forest and a 50 hectare area from unclosed forest، which are same in topography and forest type، were compared. The results showed that the numbers of tree and shrub species in enclosed area were significantly more than unclosed area. Compare the abundance of trees and shrubs represents a decline of P.glabra and P.syriaca and upgrades F.rotundifolia and D.mucronata identified in the unprotected area. The canopy cover in both areas was almost the same. The average of height for trees and shrubs in the protected area were smaller than unprotected area، because of regenerations. The current results showed that protection of Deh-kohneh forest for nearly half a century has been improved the quality and quantity of the forest structure. Therefore، it is suggested that with protection of such area، conservation of genetic resources in forests and creation a research area for other researchers can be provided in future.