برآورد تابع تقاضاي برق خانگي داراي پارامتر متغير طي زمان (TVP) رهيافت فضا - حالت

Estimation of a TVP Demand for Residential Electricity in Iran using State-Space Approach

كشش‌هاي قيمتي، متقاطع و درآمدي تقاضاي برق، مبنايي بسيار مهم براي سياستگذاري و پيش بيني هستند. مطالعات انجام شده، عموماً اين كميت‌هاي مهم اقتصادي را طي زمان ثابت فرض كرده ‌اند، در حالي كه پارامترهاي مولد اين كميت ها ممكن است طي زمان بي ثبات باشند. در اين صورت، كشش‌هاي محاسبه شده به دليل خطاي تصريح[1]، اريب دار و ناسازگار خواهند بود. در اين مقاله، تلاش شده ضمن اجراي آزمون هانسن[2] در رد ثبات پارامترها، به روش فيلتر كالمن در قالب مدل فضا- حالت، كشش‌هاي قيمتي، درآمدي، دما و متقاطع تقاضا ارائه شود؛ بنابراين، ضمن رفع آسيب‌هاي مدل‌هاي رايج، به تخمين كشش‌هاي تقاضا مي‌پردازيم. كشش‌هاي تابع تقاضاي برق خانگي در ايران براي سال‌هاي 90-1349 برآورد شده‌اند. داده‌هاي استفاده شده در اين مقاله، عبارتند از: مصرف برق سرانه، قيمت واقعي برق، درآمد سرانه، دما و قيمت واقعي بنزين به عنوان نماينده انرژي‌هاي جانشين براي برق در بخش خانگي. نتايج نشان مي دهد كشش‌هاي قيمتي، درآمدي و دما براي تقاضاي برق خانگي در طول زمان در حال تغيير هستند (TVP۱). همچنين مي توان بعضي جهش‌ها را در اين كشش‌ها در طول زمان مشاهده كرد؛ به طوري كه قدر مطلق كشش قيمتي در سال 58 جهش افزايشي داشته كه مي‌تواند ناشي از افزايش درآمد‌هاي نفتي و افزايش تقاضا باشد و در دوران جنگ نيز مجدداً مي توان فشار روي تقاضا را مشاهده كرد. كشش درآمدي نيز ابتدا در سال‌ 52 يك جهش افزايشي داشته و بعد از آن، كاهش يافته و به روند با ثبات تري رسيده است. و همين طور كشش دما نيز از سال 58 به بعد، يك جهش به سمت بالا را تجربه كرده است.

Own-Price, cross-price and income elasticities of demand are of great importance in policy making and forecasting. Previous studies have considered these quantities as constants. Since generating parameters of these quantities are unstable over time, the calculated elasticities are biased and inconsistent due to misspecification. In this paper, we try to estimate own-price, income, temperature and cross-price elasticities by using Kalman filter within a space-State model and by performing Hansen test to reject the stability of parameters. We estimate the elasticities of demand for residential electricity in Iran over the period 1970-2011. Variables under study include electricity consumption per capita, real electricity price, per capita income, temperature and real gasoline price as a proxy for electricity in residential sector. Results show that price, income and temperature elasticities of demand for electricity are time varying parameters (TVP). In addition, some overshoots are observable in these elasticities over time, so that absolute value of price elasticity indicates an increasing jump in 1980. The income elasticity has an overshoot from zero in 1973, and then it decreases and approaches to more stabilized trend. Finally, temperature elasticity has recorded an upward jump from 1980 onward.