تأثير ضوابط حقوق اسلامي بر تعيين تابعيت شركت‌هاي تجاري

The Impact of Islamic Law Criteria on Determination of Nationality in the Commercial Companies

شركت­ ها به عنوان يكي از اقسام اشخاص حقوقي داراي اوصاف قانوني اشخاص در عالم حقوق هستند. از جمله اوصاف مهم شركت­ ها كه داراي آثار قابل توجه حقوقي در اين زمينه است تابعيت است. با توجه به فرايند ايجاد شركت ها در عالم حقوق؛ با وجود اختلاف­ نظرهاي مختلف در اين خصوص شركت لاجرم بايد تابعيت يك كشور را داشته باشد. تعيين تابعيت شركت ­ها در حقوق بين ­المللي و در حقوق داخلي كشورهاي مختلف بر اساس ضوابط موجود صورت مي­گيرد و معيارهاي مزبور بر اساس حقوق اسلامي و حسب قواعد موجود در كشورهاي اسلامي نيز قابل توجيه است. در اين راستا و در كنار ضوابط مشوق ارتباط با غيرمسلمين و ضرورت مراودات اقتصادي و تجاري با توجه به دو قاعده اضطرار و نفي سبيل نيز امكان پذيرش ضوابط حقوقي كشورهاي غيراسلامي براي تعيين تابعيت شركت­ها قابل توجيه است. به عبارت ديگر در صورت تحقق شرايط اضطرار، قاعده اضطرار در موارد لزوم مي­تواند به عنوان مجوز اقدام ممنوع در شرايط معمول مورد استناد واقع و اقدام به انجام تا زمان وجود وضعيت اضطرار گردد. بديهي است اين امر بر قاعده نفي سبيل نيز حكومت داشته و در فرض وجود سبيل، با تحقق اضطرار، قاعده نفي سبيل نمي ­تواند به عنوان مانع اقدام تلقي گردد. علاوه بر اين و در غير موارد اضطرار نيز علي­الاصول قاعده نفي سبيل به عنوان مانع و مستمسكي براي ايجاد محدوديت نمي­تواند به صورت مطلق دلالت بر منع پذيرش ضوابط مدنظر در اين حوزه داشته باشد و امكان اتكاء به قاعده مزبور در اين خصوص منوط به ايجاد مصداق سبيل در حوزه سياسي و حاكميتي است و اين در صورتي است كه ايجاد شركت با تابعيت مشخص معارض با حاكميت كشور باشد.

Company as a kind of legal persons contains lawful privileges of persons in law. Nationality is an important description and has notable impact in this ground. In spite of the different opinions for this subject certainly, companies have to have nationality of one country. In International or national law, the nationality of the companies will be determined on the basis of some acceptable rules such as Ezterar and Nafye Sabil. Hence in this paper the authors explain the conditions of these rules and the determination of nationality in the commercial companies completely.