تجزيه و تحليل رابطه محافظه‏ كاري و اصول‏گرايي در ايران

Conservatism and Principlism in Contemporary Iran

سؤال اصلي مقاله ‏ي فرارو اين است كه چه نسبتي ميان محافظه‏ كاري و اصول‏ گرايي در ايران معاصر وجود دارد؟ مقاله با استفاده از تحليل ثانويه داده‏ هاي "پيمايش جهاني ارزش ­ها" (WVS) به‏ دست آمده در موج پنجم، اين نسبت را در قالب 4 فرضيه آزمون نموده است. در اين آزمون ابتدا محافظه‏ كاري به سه بعد فرهنگي، اقتصادي و روانشناختي دسته‏ بندي شد و سپس ارتباط آن با اصول‏ گرايي بررسي گرديد. بر اساس يافته‏ هاي مقاله اولاً ميان بعد فرهنگي محافظه‏ كاري يا همان سنت ‏گرايي و اصول‏ گرايي در ايران رابطه‏ ي مثبت و معنادار ديده شد؛ ثانياً دو شاخص محافظه­ كاري روانشناختي يعني مقرراتي بودن و نياز به امنيت بر روي گرايش به اصول‏ گرايي تقريباً فاقد تأثير بودند؛ ثالثاً محافظه‏ كاري اقتصادي يا تمايل به نابرابري اقتصادي با اصول‏ گرايي تقريباً رابطه‏ ي معكوس و پاييني داشت؛ به‏ گونه‏ اي كه اين بعد از محافظه‏ كاري به ميزان محدودي حتي باعث گرايش بيشتر به اصلاح‏ طلبي و نه اصول‏ گرايي ديده شد. نهايتاً و بر اساس اين يافته‏ ها مي‏توان گفت محافظه‏ كاري در ايران به جاي آنكه به شكل علي‏ الحده نگرش سياسي اصول‏ گرايان محسوب شود، برعكس ابعاد و اجزاي متجزاي آن در ميان حاميان دو طيف سياسي اصول‏ گرا و اصلاح ‏طلب متفرق و پراكنده است. بالتبع همين پراكندگي و تفرق باعث مي‏شود تا محافظه‏ كاري در ايران نتواند در هيأت يك ايدئولوژي منسجم، منبسط، يك دست و فراگير ظاهر شود. به اين معنا حداقل از حيث مباني اجتماعي، محافظه‏ كاري ايراني قادر نيست مباني تأسيس يك حزب سياسي محافظه ‏كار قوي را فراهم سازد.

In this paper, we seek to survey the relationship between principlism and conservatism in contemporary Iran. We use four hypotheses to demonstrate this relationship. In doing so, we classified conservatism into three dimensions, namely, economic, cultural and psychological conservatism and then survey its relationship with principlism. Our method research is a secondary analysis of data stemming from the fifth waves of the World Value Survey (WVS). Firstly, our analysis shows a significant positive correlation between the cultural dimension of conservatism or traditionalism and fundamentalism. Secondly, there is almost no relationship between two indices of psychological conservatism, namely, rule-following and need for security with the tendency to principlism. On the other hand, there is a significant negative and low correlation between economic conservatism and tendency to principlism so that even cause a small increase toward reformist. Thirdly, and regard to these findings, conservatism rather than shape only the political attitude of principlist, its separate elements disperse between principlist and reformist in Iran. Fourthly, this dispersion has led to conservatism fails to work in coherent, uniform and complex ideology and shape a conservative party in contemporary Iran.