چيستي فلسفۀ تطبيقي؛ بررسي تحليلي

What Is Comparative Philosophy? An Analytical Study

براي نظام يافتن مطالعات تطبيقي در فلسفه، ضروري است تصويري روشن از چيستي فلسفۀ تطبيقي وجود داشته باشد. براي به دست آوردن اين تصوير روشن، بايد مؤلفه‌هاي معتبر در تعريف فلسفۀ تطبيقي از ديدگاه پژوهشگران اين رشته شناخته شود. مهم‌ترين مفهوم در فلسفۀ تطبيقي، مقايسه است. مقايسه در فلسفۀ تطبيقي مفهومي محوري است. البته اين مفهوم، غايتِ فلسفۀ تطبيقي نيست؛ بلكه ابزاري براي رساندن پژوهشگر به هدف خود از فلسفۀ تطبيقي است. افزون بر آن، مقايسه در فلسفۀ تطبيقي بين سنت‌هاي متفاوت فلسفي و به‌صورت بنيادين انجام مي‌گيرد. با توجه به ملاحظات يادشده، مي‌توان اين تعريف را براي فلسفۀ تطبيقي پيشنهاد كرد: فلسفۀ تطبيقي مطالعۀ مقايسه‌اي بنيادين و برون‌سيستمي سنت‌ها يا نظريات فلسفي، با استفاده از روش‌هاي معهود فلسفي و با هدف دستيابي به چشم‌اندازهاي تعريف‌شده براي اين فلسفه است. درصورتي‌كه اعتبار قيد برون‌سيستمي پذيرفته نشود، مي‌توان با حذف اين قيد، تعريفي عام‌تر پيشنهاد كرد؛ يعني: مطالعۀ مقايسه‌ايِ بنيادين نظريات فلسفي، با استفاده از روش‌هاي معهود فلسفي و با هدف دستيابي به چشم‌اندازهاي تعريف‌شده براي اين فلسفه است.

The notion of Comparative philosophy is studied in this article. To establish the foundations of comparative studies in philosophy, first the notion of comparative philosophy must be clarified. To this end, valid components in definition of comparative philosophy from the perspectives of the experts must be elaborated. The most important concept in comparative philosophy is comparison. Comparison is a central concept in comparative philosophy, but is not the goal of this field of philosophy; rather, it is an instrument for the researcher to get to his goal of comparative study. Moreover, comparison in the comparative philosophy is between the different philosophical traditions and it is a fundamental comparison. Consequently, we can define comparative philosophy as follows: comparative philosophy is a fundamental and external comparison between the philosophical traditions or ideas using the standard methods in philosophy in order to reach the goals of comparative study.