جلوه هاي تهران در شهروز غيب گو و سالومه

از نادر آثاري كه در آن نويسندهاي خارجي و فرانسوي شهر تهران را در كنار شهر پاريس، پس زمينه ي وقوع حوادث داستانش قرار داده است، ميتوان به شهروز غيب گو نوشته ي رنه ژان كلو اشاره كرد كه نويسنده در آن، تهران دهه ي هشتاد ميالدي (دهه ي شصت شمسي) و سال هاي مصادف با جنگ ايران و عراق را روايت ميكند. پيدا كردن اين رمان و جديد بودن رويكردي كه براي مطالعه ي ادبي تهران بر آن تكيه خواهيم كرد، انگيزه ي اصلي شروع كار را برايمان فراهم ساخت. از سوي ديگر، در كنار حضور پيچيده و گاه معماگونه ي مكان در اين اثر، جنبه ي تخيلي شهر تهران در اين اثر نيز از جايگاهي ويژه برخوردار است. با توجه به اين كه شهر تهران تاكنون از زواياي گوناگوني مورد بررسي قرار گرفته است، نياز به يك بررسي همه جانبه پيرامون تهران در ادبيات نيز كامال احساس مي شود. به جز پژوهش ارزشمند جلال ستاري كه در اسطوره ي تهران (1384)، اين شهر را موضوع مطالعه ي اسطوره شناختي خود قرار داده است، متاسفانه اثر جامع ديگري با محوريت تهران در ادبيات يافت نميشود. در تحقيق حاضر كوشيده ايم كه تهران را با رويكرد نقد جغرافيايي كه در ادامه به معرفي آن خواهيم پرداخت مورد بررسي قرار دهيم. آثار مورد پژوهش از دو ديد خودي و بيگانه انتخاب شده اند تا نيازهاي پژوهشي نقد انتخابي را برآورده سازند. توصيفات ارائه شده در دو اثر و نقشي كه تهران در هر يك از آنها ايفا ميكند كامال با يكديگر متفاوت هستند. ‌‌هدف از تحقيق حاضر اين است كه در سايه ي نقد جغرافيايي وستفالي به اين پرسش اصلي پاسخ دهيم: ‌‌نهايتا شكل جهان بازنمايي شده در دو اثر انتخابي چيست؟