راه ميانه در جدال روش شناختي ملاصدراي شيرازي و ميرزا مهدي اصفهاني

تلاش فلسفي ملاصدرا انطباق حكمت متعاليه با حاق دين است با اين حال به شدت از نظر ميرزا مهدي اصفهاني و شاگردانش مورد نقد قرار گرفته است. ميرزا مهدي و شاگردانش معقتدند ملاصدرا در حكمت متعاليه در جمع ميان برهان، عرفان و قرآن به بيراهه رفته است؛ چراكه به هيچ روي اين سه نه به لحاظ روش و نه به لحاظ غايت و كاركرد سرانجام واحدي ندارند. اين در حالي است كه به نظر مي رسد هم در ارزيابي مدعيات حكمت متعاليه و هم ديدگاه جريان مخالف او مي توان تاملاتي را روا دانست، يعني هم تبيين گزاره هاي ديني با تكيه بر حكمت مشاء و اشراق ناتمام است و هم قطع پيوند ميان تاملات عقل فطري و عقل قائم به نفس. در پايان روشي از آيات و روايات اتخاذ مي گردد كه تعقل حنيف فطري دين داران را به تعقل الهي مي رساند و اين دو را در مسير تكامل روح الهي انسان به هم پيوند مي زند تا راه ميانه اي بين روش ملاصدرا و ميرزا مهدي اصفهاني باشد.