بررسي اثر تنش خشكي بر انتقال مجدد مواد، عملكرد و اجزاي عملكرد دانه ژنوتيپ هاي مختلف گندم نان

تنش هاي خشكي از مهم ترين عوامل تعيين كننده توليد گياهان زراعي مي باشد، به همين منظور اين مطالعه با هدف بررسي اثر تنش خشكي بر ژنوتيپ هاي گندم، به صورت فاكتوريل در قالب طرح آماري كاملا تصادفي در شرايط گلخانه اي انجام گرفت. تيمارهاي آزمايشي شامل تنش خشكي در سه سطح (85، 60 و 35 درصد ظرفيت زراعي) و هشت ژنوتيپ گندم اميد، زارع، ميهن، FAA3P4FCCC، G13CA2242O4P، JS3l7G217، ZSZOBKAYKA و Solh بود. نتايج نشان داد كه اختلاف معني دار بين ژنوتيپ هاي گندم از نظر ميزان انتقال مجدد ماده خشك از ساقه، برگ، پدانكل، كل بوته و سنبله وجود داشت. كارايي ماده خشك انتقال يافته از ساقه، برگ و كل و سهم ماده خشك انتقال يافته از ساقه و كل نيز معني دار بود. ژنوتيپ زارع بالاترين ماده خشك انتقال يافته از ساقه و برگ ها را به خود اختصاص داد. ژنوتيپ هاي اميد و JS3l7G217 بالاترين كارايي ماده خشك انتقال يافته از ساقه و ژنوتيپ هاي اميد و زارع بالاترين كارايي ماده خشك انتقال يافته از پدانكل را داشتند. بالاترين سهم ماده خشك انتقالي از برگ به دانه را ژنوتيپ هاي زارع و G13CA2242O4P نشان دادند. هم چنين ژنوتيپ هاي گندم تفاوت هاي معني دار از نظر ارتفاع بوته، طول پدانكل، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملكرد دانه و شاخص برداشت داشتند. ژنوتيپ هاي Solh، ميهن و JS3l7G217 بالاترين ارتفاع بوته را به خود اختصاص دادند و بيش ترين طول سنبله به ژنوتيپ هاي FAA3P4FCCC و ZSZOBKAYKA در 85 درصد ظرفيت زراعي تعلق داشت. بالاترين و پايين ترين وزن هزار دانه به ترتيب از ژنوتيپ Solh و JS3l7G217 به دست آمد. ژنوتيپ ZSZOBKAYKA با توليد 1.53 گرم دانه در بوته بالاترين عملكرد دانه را در 85 درصد ظرفيت زراعي و كم ترين عملكرد دانه معادل 0.39 گرم در بوته در 35 درصد ظرفيت زراعي توسط ژنوتيپ JS3l7G217 توليد گرديد.