پديد آورندگان :
رمضاني سربندي، مجيد دانشگاه كاشان , قضاوي، رضا دانشگاه كاشان - گروه مرتع و آبخيزداري , دخاني، سيامك دانشگاه كاشان - گروه مرتع و آبخيزداري , مرتضوي، مصطفي دانشگاه ولي‌عصر(عج) رفسنجان - گروه عمران
كليدواژه :
پهنه بندي , دراستيك , گادز , هدايت الكتريكي , GIS
چكيده فارسي :
آب هاي زيرزميني از مهمترين منابع آب هاي متعارف در جهان است. در شرايط كنوني، بخش قابل‌ملاحظه‌اي از مصارف آب كشور به‌خصوص در بخش شرب توسط منابع آب زيرزميني تأمين ميگردد. ورود آلاينده هاي سطحي به منابع آب زيرزميني به ويژه در مناطق خشك و نيمه خشك كه با محدوديت كمي و كيفي منابع آب مواجه هستند، از مشكلات جدي است. با توجه به خصوصيات هيدرولوژي و هيدروژئولوژيكي دشت رفسنجان و شرايط بحراني وضعيت منابع آبي كه در اين دشت به وجود آمده است. در اين پژوهش بـه منظور بررسي پتانسيل آسيب پذيري آبخوان دشت رفسنجان نسبت بـه آلودگي از مدل هاي دراستيك و گادز استفاده شد. نقشه ي پتانسيل آسيب پذيري مدل دراستيك از تلفيق هفت لايه ي عمق آب زيرزميني، تغذيه خالص، محيط آبخوان، خاك، توپوگرافي، محيط غيراشباع و هدايت هيدروليكي در محيط GIS براي منطقه ي مورد مطالعه توليد شد. نقشه آسيبپ ذيري مدل گادز نيز از تلفيق چهار لايه نوع آبخوان، محيط غيراشباع، عمق سطح ايستابي و محيط خاك به‌دست آمد. براي صحت سنجي مدل ها از ميزان تغييرات هدايت الكتريكي در سطح دشت استفاده گرديد. نتايج نشان داد كه شاخص دراستيك براي كل منطقه بين ۶۱/۳۳ تا ۱۸۳/۷۵ است و دشت رفسنجان را به پنج كلاس آسيب پذيري خيلي كم، كم، متوسط، زياد و خيلي زياد تقسيم بندي ميكند كه به ترتيب ۰/۵۴، ۳۲/۹۳، ۵۵/۴۰، ۱۰/۵۴ و ۰/۵۹ درصد از مساحت دشت را به خود اختصاص داده اند. مدل گادز نيز منطقه ي مورد مطالعه را به سه كلاس آسيب پذيري كم (%۳۲/۲۷)، متوسط (۶۷/۰۴ %) و زياد (%۰/۶۹) طبقه بندي كرد.
چكيده لاتين :
Groundwater is one of the most important natural resources in the world. Currently, the considerable part of Iran's water consumption, minly its drinking water, is provided from underground water sources. The emission of the surface contaminants to groundwater resources, especially in the arid and semi-arid regions with a limited water resources is a serious problem. In this research, the DRASTIC and GODS methods were used to study Rafsanjan plain's potential vulnerability to pollution. To this end, seven layers including groundwater depth, net recharge, aquifer media, soil, topography, and unsaturated zone hydraulic conductivity were produced for the DRASTIC method. In addition, to create potential vulnerability maps using GIS for the GODS method, four layers including type of groundwater, unsaturated zone, water table depth, and soil environment were combined. The degree of the changes of the electrical conductivity of the plains was used for the validation of the models. According to the results, the DRASTIC index is between 61.33 and 183.75 for the region, categorizing Rafsanjan plain to five classes of vulnerabilities including very low 0/54%, low 32/93%, medium 55/40%, high10/54%, and very high 0/59%. The GODS model, in contrast, classifies the region to three classes of vulnerability including low 32/27%, medium 67/04%, and high 0/69%. In both models, the most part of the study area was classified into medium level of vulnerability which were respectively 55.40 and 67.04 in the DRASTIC and the GODS models.
