پتانسيل تأثير تغيير اقليم بر جريان رودخانه در حوضه‌ي آبخيز همدان – بهار

The Potential Effects of the Climate Change on the River Flow in Hamadan Watershed- Bahar

در حال حاضر تغيير اقليم موجب بر هم خوردن چرخه­ ي هيدرولوژيكي زمين به ‌ويژه توزيع زماني و مكاني آن شده است، لذا بررسي و پيش‌بيني تغييرات آن بسيار مهم مي‌باشد. در مطالعه­ ي حاضر اثر تغيير اقليم بر ميزان بارش، دما و رواناب در سه زيرحوضه از حو­ضه­ ي آبخيز همدان- بهار مورد بررسي قرار گرفت. از مدل WETSPASS، جهت برآورد رواناب و از مدل ‌LARS-WG به‌منظور پيش‌بيني متغيرهاي اقليمي در طي 2043 - 2014 استفاده شد. نتايج نشان داد مدل HadCM3 با بيشترين ضريب وزني و كمترين خطا بيشترين كارايي را در شبيه‌سازي بارش و دما براي منطقه ­ي مطالعاتي دارد. طبق نتايج ريزمقياس نمايي، در دوره­ ي آتي ميانگين دماي حداقل و حداكثر به ترتيب حدود ۱/۲۲ و ۰/۹ درجه سانتي‌گراد افزايش و مجموع بارش حدود 8 درصد كاهش مي‌يابد. نتايج بررسي تأثير تغيير اقليم بر هيدرولوژي آينده­ ي حوضه نشان داد، حجم رواناب براي هر سه زيرحوضه تحت سناريو­ي A2 كاهش و تحت سناريو­ي B1 براي زيرحوضه­ ي شماره­ي 1 و 2 كاهش و براي زير حوضه 3 افزايش خواهد يافت. مجموع رواناب ورودي به دشت تحت سناريو A2، 36 درصد كاهش و تحت سناريو B1، 8 درصد افزايش خواهد يافت، كه تغييرات سيستم منابع آب حوضه را تحت تأثير قرار خواهد داد. نكته­ ي قابل‌توجه كاهش بارش در فصول زمستان و بهار و بر هم خوردن توزيع زماني بارش و افزايش دما است،كه همراه با تغيير كاربري اراضي مي‌تواند تأثير منفي قابل‌ توجه ي در آينده مديريت منابع آب داشته باشد. بنابراين پيشنهاد مي‌شود، در برنامه‌ ريزي آينده منابع آب مورد توجه واقع شود.

Climate change has altered the earth’s hydrologic cycles, especially its temporal and spatial distributions. Therefore, prediction of its future changes is very important. This study investigated the effects of climate change onthe precipitation, minimum temperature, maximum temperature, and runoff in three sub watersheds in Hamadan, Bahar Watershed. To this end, the WETSPASS model was used to estimate runoff and the LARS-WG model was used to predict climate variables between the years of 2014 and 2043. The results showed that the HadCM3 model with the largest weighting coefficient and the lowest error has the highest efficiency in simulation of precipitation and temperature. According to the scaled down measurements, in the next period, the average minimum and maximum temperatures will respectively increase up to 1.22 ºc and 0.9 ºc and the total rainfall will decrease about 8%. The results of the impact of the climate change on the future of the watershed's hydrology showed that runoff volume for all three sub-watersheds under the A2 scenario and the first and second sub-watersheds under the B1 scenario is going to decrease. For the third sub-watersheds, in contrast, it is going to increase. In addition, while total runoff input to plain will decrease by 36 % under A2 scenario, it will increase by 8 % under B1 scenario which will affect the watershed's water resource system changes. The remarkable thing is the reduction in rainfall in the winter and in the spring, disassembling the temporal distribution of the rainfall, and increasing the temperature. Accompanied by land use changes, it can have a significant negative effect on the future water resources management.