سنجش عوامل مؤثر بر رشد شهري با تاكيد بر تغييرات كاربري اراضي با استفاده از مدل رگرسيون لجستيك (مطالعه موردي: شهر تبريز)

On the Evaluation of Factors Affecting Urban Growth by Emphasizing on Land Use Changes by Means of Using a Logistic Regression Model (Case Study: Tabriz City)

گسترش افقي و بي‌برنامه شهرها متأثر از رشد جمعيت و مهاجرت، منجر به، كمبود زمين، تغيير اراضي مجاور به ساخت‌وسازهاي شهري و ايجاد زاغه ­هايي در مكان‌هاي نامساعد طبيعي گشته است. شهر تبريز طي دهه ­هاي اخير رشد و گسترش كالبدي سريعي را تجربه نموده است. رشد بي­رويه شهري باعث تخريب اراضي باغي مرغوب اطراف شهرها، ايجاد زاغه­ هايي در نواحي پرشيب و بر روي گسل تبريز، ترافيك و انواع آلودگي ­ها شده است. براي مديريت و برنامه­ ريزي رشد شهر و كاهش اثرات نامطلوب آن شناخت عوامل مؤثر بر تغييرات كاربري زمين و رشد شهري ضروري مي­باشد. در پژوهش حاضر مدل رگرسيون لجستيك به عنوان يك مدل اطلاعات محور توانايي بالايي در دخيل كردن متغيرهاي زياد دارد جهت تحليل الگوهاي گسترش شهر و روابط بين رشد شهري و عوامل محركه آن مورد استفاده قرارگرفته است. روش پژوهش توصيفي- تحليلي با هدف كاربردي است. در اين تحقيق، ابتدا با استفاده از طبقه ­بندي تصاوير ماهواره­اي طي دوره 22 ساله (1390-1368) با استفاده از روش حداكثر احتمال تغييرات پوشش/كاربري زمين شهر تبريز و اراضي اطراف كشف و تحليل شد. سپس 14 متغير مستقل يا عوامل محركه رشد شهري و متغير وابسته يا رشد شهري صورت گرفته طي 22 سال اخير مورد آزمون قرار گرفتند. مدلسازي براي دو دوره 1390 و 1412 صورت گرفت. ابتدا با استفاده از داده­هاي سال 1368رشد شهري براي سال 1390 مدلسازي شد مطابقت بالاي نقشه خروجي سال 1390 با نقشه كاربري زمين واقعي سال 1390 صحت مدلسازي را مورد تأييد قرارداد. در نهايت رشد و گسترش شهر براي سال 1412 مدلسازي شد نتايج نشان مي‌دهد كه احتمال گسترش شهر به سمت جنوب شرق يا جاده تهران و شمال غرب (بطرف مرند و مرز بازرگان) و جنوب ­غرب (بطرف آذرشهر) بيشتر از نواحي ديگر مي­باشد. جهت اعتبارسنجي مدلسازي و شناخت ميزان تأثيرگذاري عوامل مؤثر در رشد شهري از روش ROCاستفاده گرديد نتايج نشان‌دهنده تأثير بالاي فاصله از باغات و اراضي شهري و در مرحله بعد متغيرهاي اراضي باير و باغات در رشد شهر طي 22 سال اخير مي­باشد.

Horizontal and unplanned expansion of cities by population growth and migration, leading to, Shortage of land, the land adjacent to urban constructions and the creation of slums in places has a natural disadvantage. Tabriz city in recent decades has experienced rapid growth and physical development. Uncontrolled urban growth, land degradation desirable garden surrounding cities, the creation of slums in steep areas on the Tabriz fault, traffic and pollution has been. Management and planning for urban growth and reduce the adverse effects of changes in land use and urban growth factors is necessary. In the present study logistic regression model, as a high capacity data-driven model has many variables involved To analyze the development of the city and the relationship between urban growth patterns and the factors driving it is being used . This research is descriptive analytic functional purpose. In this study, using the classification of satellite images over a 22 year period (1989-2011) Using maximum likelihood method changes cover/land Tabriz and surrounding lands were discovered and analyzed. The 14 independent variables and the dependent variable factors driving urban growth or urban development has taken place over the last 22 years were tested. The modeling was done for the period 2011 and 2033. Using data from 1989 to 2011 was modeled urban growth Consistent output over the map in 2011 with the actual land use map of 2011 confirmed the accuracy of the modeling contract. Finally, growth in 2033 was modeled to show results The possibility of development in the South East or North West of Tehran road (towards Marand and Bazargan border) and South West (towards Azarshahr) is the more than. To validate the modeling and understanding the factors that influence urban growth ROC method was used The results of the effects of the distance from the gardens and urban land And then factors in the development of arid lands and gardens is over 22 years.