ارزيابي فرآيند توسعه گردشگري بر اساس مدل چرخه حيات مقصد (نمونه موردي: شهرستان بويراحمد)

(An Evaluation of the Development of Tourism Based on Life Cycle of the Destination (A Case Study of Boyer Ahmad

مفهوم چرخه حيات به عنوان يك بحث علمي‌جهت برنامه‌ريزي، مديريت توسعه مقاصد و محصولات گردشگري، تحليل و تبيين مكانيزم پويايي توسعه گردشگري، منعكس نمودن نيروهاي داخلي و مؤلفه‌هاي خارجي رشد و الگوي رفتاري نظام توسعه گردشگري مدنظر جامعه علمي ‌قرار گرفته است. از طريق اين مدل، مي‌توان تغييرات زماني فرايند گردشگري را با توجه به الگوي رفتاري گردشگران در مقاصد گردشگري و ميزان جذابيت مقاصد، مورد تحليل فرار داد. هدف از مطالعه حاضر، سنجش دوره حيات گردشگري در شهرستان بويراحمد بر اساس مدل چرخه حيات باتلر و بررسي سطح توسعه گردشگري از ديدگاه ساكنان شهرستان بويراحمد است. فرآيند انجام تحقيق، با تأكيد بر روش شناسي چرخة حيات گردشگري و به تفكيك مراحل ششگانه آن صورت پذيرفته است. با توجه به كمبود آمار موثق و رسمي و همچنين وجود شاخص‌هايي براي شناسايي جايگاه مقاصد در هر مرحله از عمر مقاصد در يك رويكرد كيفي، جهت آگاهي از ديدگاه جوامع محلي نسبت به توسعه گردشگري از روش ميداني مبتني بر پرسشنامه با استفاده از معيارهاي عيني و ذهني استفاده شده است. بر اين اساس با استفاده از روش توصيفي – تحليلي، پيمايش و نظر سنجي از كارشناسان و مردم محلي به سنجش مرحله رشد گردشگري در منطقه مورد مطالعه اقدام شده است. حجم نمونه با استفاده از نرم افزار PASS به تعداد 195 نفر در سطح اطمينان 99 درصد محاسبه شده است. ابزار پژوهش پرسشنامه‌اي محقق ساخته با 35 گويه است كه پايايي آن با استفاده از آزمون آلفاي كرونباخ به ميزان ۰/۹۳ مورد تأييد قرار گرفته است. يافته‌هاي حاصل از پژوهش حاكي از ان است شهرستان بويراحمد از لحاظ گردشگري در حال گذر از مرحله معرفي و از نگاه كارشناسان در ابتداي ورود به مرحله رشد در مدل چرخه حيات مقصد باتلر قرار دارد كه نشان از نوپايي آن از نظر كارشناسان و ساكنان شهرستان بويراحمد در عرصه گردشگري مي‌باشد.

The concept of life cycle has been regarded by scientific society as a scientific discussion for planning, managing tourism productions and destinations, analyzing and specifying mobility mechanism of tourism development, reflecting internal forces and external parameters of development, and behavioral pattern of tourism development system. Considering behavioral pattern of tourists in tourism destinations and level of destination attractiveness, one can analyze the chronological changes through the model. The aim of the present study was to evaluate stages of tourism development in Boyer-Ahmad according to Butler life cycle model. Accordingly, evaluation of stages of tourism development in the region was performed using a descriptive-analytical method and experts and people survey. The sample size was 195 people which was estimated by the PASS software at the certainty level of 99%. The instruments of the study included a researcher-made questionnaire consisting of 37 items the reliability of which was confirmed 0.93 by Cronbach’s alpha test. The obtained results demonstrated that Boyer-Ahmad is in tourism development based on Butler model and from the viewpoints of experts and inhabitants of Boyer-Ahmad; the development is a newly starting one.