طراحي سيستم هزينه يابي بر مبناي فعاليت زمان گرا با رويكرد فازي (مطالعه موردي: شركت لعاب ياس فارس)

(Designing Time Driven Activity Based Costing System via Fuzzy Logic Approach (Case Study of Yas E Fars Glaze Company

اين پژوهش به بررسي و تجزيه و تحليل نتايج حاصل از به كارگيري سه روش هزينه يابي سنتي، هزينه يابي برمبناي فعاليت زمان گرا و هزينه يابي برمبناي فعاليت زمان گراي فازي براي محاسبه بهاي تمام شده محصولات در شركت توليدي لعاب ياس فارس مي پردازد. سه فرضيه براي اين تحقيق تبيين شده اند، كه هر يك به مقايسه دو به دو روش هاي محاسبه بهاي تمام شده محصولات پرداخته اند. به منظور بررسي فرضيه هاي پژوهش، از روش هاي ميداني و كتابخانه اي براي جمع آوري اطلاعات مورد نياز استفاده شده است. اطلاعات جمع آوري شده مربوط به سال 1391 بوده و در هر سه روش سيستم هزينه يابي پياده سازي شد و با استفاده از آزمون هاي آماري ناپارامتريك و پارامتريك مورد آزمون قرار گرفت. نتايج حاصل از پژوهش نشان داد كه تفاوت معني داري بين بهاي تمام شده محصولات به روش هزينه يابي سنتي و روش هزينه يابي برمبناي فعاليت زمان گرا وجود دارد. همچنين بين بهاي تمام شده محصولات به روش هزينه يابي برمبناي فعاليت زمان گرا و هزينه يابي برمبناي فعاليت زمانگراي فازي تفاوت معني داري وجود دارد. اما نتايج حاكي از آن بود كه تفاوت معني داري بين بهاي تمام شده محصولات به روش هزينه يابي سنتي و هزينه يابي برمبناي فعاليت زمان گراي فازي به دليل دقيق بودن داده هاي زماني در صنعت لعاب وجود ندارد. به طور كلي مي توان نتيجه گرفت كه سيستم هزينه يابي برمبناي فعاليت زمان گرا با استفاده از معادلات و محرك هاي زماني مي تواند بهاي تمام شده محصولات را به صورت دقيقتر و صحيح تري بدست آورد.

This research is aimed to apply three different approaches toward costing (namely traditional, TDABC, and Fuzzy TDABC) to calculate actual costs in “Lo’ab Yas Fars Co.”. Three main hypotheses were stated for this research, that each one is involved comparing methods for calculating actual cost two by two. Required data for assess in comparing these hypotheses are gathered through library and field research. These data were related to Year 1391, (Persian calendar) and inserted in all three models. To confirm or reject each hypothesis, both parametric and non-parametric statistical tests were used. The results confirmed the hypotheses 1 (claiming that there are significant differences between results of the traditional and TDABC systems) and 3 (claiming there are significant differences between the results of TDABC and fuzzy TDABC); however, a significant difference was not found between the traditional and fuzzy TDABC systems (hypothesis no. 2). Generally, it can be concluded that TDABC system supported by equations and temporal stimulants is able to calculate the actual cost with more precision and accuracy