ارزيابي رفتارهاي ترافيكي رانندگي بر اساس تمركز، اضطراب و پرخاشگري با نقش واسطه‌اي تكليف دوگانه

Evaluation of driving traffic behaviors based on concentration, anxiety and aggression with mediator role of dual duty

مقدمه: هدف پژوهش حاضر، پيشنهاد مدلي براي رفتار رانندگي است كه اين مدل، رابطۀ بين مؤلفه‌هاي روان‌شناختي (توجه، اضطراب، پرخاشگري و تكليف دوگانه) و رفتار رانندگي را بررسي مي‌كند. روش‌شناسي: جامعۀ آماري شامل رانندگان شاغل در آژانس‌هاي مسافربري داخل شهري و تاكسيراني در سطح شهر اراك بود كه از بين آن‌ها 240 نفر انتخاب شدند. ابزارهاي استفاده‌شده در اين پژوهش شامل پرسشنامۀ رفتار رانندگي منچستر، پرسشنامۀ اضطراب كتل، پرسشنامۀ پرخاشگري، پرسشنامۀ توجه و پرسشنامۀ تكليف چندگانه مي‌باشند. براي ارزيابي مدل پيشنهادي، از روش پژوهش همبستگي از نوع تحليل مسير و بر اساس نرم‌افزار AMOS ويرايش 22 استفاده شد. يافته‌ها: نتايج بررسي‌ها نشان مي‌دهند كه مدل ارزيابي‌شده با داده‌ها برازندگي خوبي داشت. با توجه به مدل ارائه‌شده و نتايج به‌دست‌آمده از تحليل مسير، متغيرهاي توجه (34/ 0، 05/ 0>P)، پرخاشگري (18/ 0-، 01/ 0>P)، اضطراب (24/ 0-، 01/ 0>P) و تكليف دوگانه (11 /0، 01/ 0>P) در پيش‌بيني رفتار رانندگي معنادار شدند و همچنين رابطۀ معكوسي بين متغيرهاي پرخاشگري و اضطراب با رفتار رانندگي به دست آمد. نتيجه‌گيري: نتايج تحقيق نشان داد كه مؤلفه‌هاي روان‌شناختي با رانندگي، رابطۀ معناداري دارند. پيشنهاد: با توجه به اينكه قوي‌ترين مسير مستقيم و غيرمستقيم مربوط به مسيرهاي توجه و اضطراب است، پيشنهاد پژوهش حاضر به متولّيان امر اين است كه در برنامه‌هاي آموزشي به متغيرهاي روان‌شناختي توجه بيشتري نمايند. همان‌طور كه تحقيقات پيشين هم نشان داده است، عامل انساني نسبت به ساير عوامل دخيل در رانندگي از اهميت بيشتري برخوردار است؛ به همين دليل نيازمند توجه بيشتري مي‌باشد.

The field and purpose: The purpose of this study is to propose a model for driving behavior which this model examines the relationship between psychological components (attention, anxiety, aggression and dual duty) and driving behavior. Method: The statistical population consisted of drivers employed in inter-city passenger and taxi service agencies in the city of Arak, of which 240 were selected. The instruments used in this study includes Manchester Driving Behavior Questionnaire, Cattel Anxiety Questionnaire, Aggression Questionnaire, Attention Questionnaire, and Multiple duty Questionnaire. To evaluate the proposed model, a correlation analysis method was used for path analysis and based on AMOS version 22. Findings: The results of the survey show that the model evaluated with data was good fit. According to the proposed model and the results obtained from path analysis, attention variables (P<0/05, 0/34), aggression (P <0.01, -0 / 18) ,anxiety (P <0/01,-0.24) and dual duty (P <0.01,0.11) were significant in driving behavior prediction, and also was obtained inverse relationship between aggression and anxiety variables with driving behavior. Conclusion: The results of the study showed that psychological components have a significant relationship with driving, and also considering that the strongest direct and indirect route is related to attention and anxiety paths. Suggestion: The present study suggests that custodians should pay more attention to psychological variables in educational programs. As previous research has shown, human factor is more important than other factors involved in driving, which needs more attention.