ارزيابي عوامل مرتبط با زمان منفي شدن اسمير خلط در بيماران مبتلا به سل ريوي اسمير مثبت استان گلستان (93-1389)

(Evaluation of factors associated with time to sputum smear conversion in smear-positive pulmonary TB patients in Golestan province, Iran (2009-14

زمينه و هدف : سل با عامل مايكوباكتريوم توبركلوزيس يكي از مرگبارترين بيماري‌هاي عفوني در جهان است. با شروع درمان مؤثر آنتي‌بيوتيكي، ميزان باسيل سل به سرعت كاهش يافته و باسيل‌هاي باقيمانده در خلط، مقياس اندازه‌گيري مهمي براي پاسخ به درمان است. اين مطالعه به منظور تعيين عوامل مرتبط با زمان منفي شدن اسمير خلط در بيماران مبتلا به سل ريوي اسمير مثبت انجام شد. روش بررسي : اين مطالعه‌ همگروهي گذشته‌نگر روي 2093 بيمار سل ريوي اسمير مثبت جديد ثبت شده در استان گلستان از فروردين 1389 تا اسفند 1393 انجام شد. پيامد مطالعه تعيين زمان منفي شدن اولين اسمير حين درمان و سنجش ارتباط آن با متغيرهاي جمعيت شناختي، تراكم باسيل در اسمير اوليه، نتيجه كشت، راديوگرافي قفسه سينه، ديابت و HIV بود. يافته‌ها : 67.5% بيماران تا پايان ماه دوم اسمير منفي داشتند. بين متغيرهاي جنس، سن، وزن، تراكم باسيل در اسمير شروع درمان و نتيجه كشت با زمان منفي شدن اسمير ارتباط آماري معني‌داري نشان داد (P<0.05). سن بالا، كم وزني، بالا بودن تراكم باسيل در اسمير شروع درمان و افزايش تعداد كلني در كشت بيماران اسمير مثبت به‌عنوان عوامل پيش‌بيني كننده در زمان منفي شدن اسمير نقش داشتند. نتيجه‌گيري : ميزان منفي شدن اسمير و موفقيت درمان در استان گلستان كمتر از حد انتظار تعيين شده بود.

Background and Objective: Tuberculosis caused by Mycobacterium tuberculosis is one of the deadliest infectious diseases in the world. The amount of the bacilli in tuberculosis will reduce rapidly by starting effective antibiotic treatment and the remained bacilli in the sputum will be an important scale to respond to treatment. This study was conducted to evaluate the examin factors associated with the conversion of positive smear to negative one in tubercular-pulmonary patients in Golestan province, in northern Iran. Methods: This retrospective cohort study was carried out on 2093 patients with smear positive pulmonary tuberculosis registered in Golestan province, northern Iran from March 2009-14 referred to health centers. The outcome of this study was to determine the time of changing to negative of the first smear during the treatment and evaluating its relationship with demographic variables, the density of bacilli in the smear, culture, chest x-ray, diabetes and HIV. Results: 67.5% of patients among 2093 smear-positive pulmonary tuberculosis patients were conversion rate of smear at the end of the second months. Results of Cox model showed relationship between gender, age, weight, density bacillus smear and culture results at the start of treatment and negative smears(P<0.05). Old age, low weight, high density of bacillus in primary smear in the beginning of treatment and increasing of the number of colonies in culture of positive smear patients were considered as predictor factors in changing positive smear to negative one. Conclusion: This study revealed that Conversion rate and treatment success in Golestan province was less than what was expected.