بررسي اثرات محيط كشت، تيمار گندزدايي و هورموني در ريز ازديادي برخي از پايه‌هاي رويشي سيب (.Mallus domestica Borkh)

توسعه پايه‌هاي رويشي به‌منظور افزايش عملكرد در باغ‌هاي سيب ضروري است و اين امر به در دسترس بودن يك روش ساده و آسان تكثير پايه‌ها بستگي دارد. در اين تحقيق اثر شرايط گندزدايي، محيط كشت و تيمارهاي مختلف هورموني روي ميزان آلودگي، تعداد شاخه جانبي، طول شاخه، كالوس‌زايي، ميزان شاخه‌زايي و تعداد برگ سه پايه رويشي MM106، MM111 و B9 با استفاده از آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار مطالعه شد. ريز نمونه‌ها پس از شستشوي سطحي با غلظت‌هاي مختلف كلريد جيوه و هيپوكلريت سديم گندزدايي شده و سپس در محيط‌هاي كشت MS تغيير يافته، WPM و DKW كشت شدند. نتايج نشان داد كه با استفاده از كلريد جيوه 0/1 درصد و اتانول 70 درصد به‌ترتيب به مدت 3 دقيقه و 30 ثانيه كمترين آلودگي حاصل شد. علاوه براين تفاوت معني‌داري بين تيمارها و پايه‌ها براي صفات مورد مطالعه مشاهده شد. در اين آزمايش، محيط كشت MS تغيير يافته همراه با 0/1 ميلي‌گرم در ليتر هورمون بنزيل آدنين با بيشترين درصد رشد، استقرار موفق‌تري داشت. مقايسه ميانگين‌ها نشان داد كه پايه رويشي MM106 از نظر كليه صفات مورد مطالعه، نسبت به ساير پايه‌هاي رويشي، برتري داشت. به‌طوري‌كه بالاترين طول شاخه، كالوس‌زايي و تعداد برگ در اين پايه مشاهده شد. به‌منظور بررسي تأثير هورمون روي شاخه‌زايي، سطوح مختلف دو هورمون بنزيل آمينو پورين و ايندول بوتريك اسيد استفاده شد. بهترين شاخه‌زايي از تيمار هورموني2 ميلي‌گرم در ليتر BAP و 0/1 ميلي‌گرم در ليتر IBA حاصل شد. نتايج نشان داد كه عكس‌العمل ژنوتيپ‌ها نسبت به شرايط vitroin متفاوت بود. به‌طوري‌كه پايه رويشي B9 پاسخ بهتري نسبت به ساير ژنوتيپ‌ها در صفت شاخه‌زايي نشان داد.