اثر روند تحمل به خشكيدگي بر جوانه‌زني و قدرت بذر ذرت (Zea mays L.)هيبريد

به منظور بررسي روند نمو و تحمل به خشكيدگي و اثر آن بر كيفيت بذر ذرت هيبريد، لاين­هاي والديني در سال 92 در قالب طرح كاملا تصادفي در سه تكرار و پنج تاريخ كاشت در كرج كشت شدند. هر هفته نمونه­برداري از بلال لاين مادري (B73) انجام شد. نمونه بذرهاي هيبريد به دو صورت تازه و خشك شده (در هواي آزاد)تحتارزيابي­هايروند رشد و نمو بذر و نيز تغييرات جوانه­زني و قدرت بذر قرار گرفتند. اثر تاريخ كاشت بر درصد نهايي گياهچه عادي، متوسط زمان جوانه­زني و طول گياهچه آزمون جوانه­زني استاندارد معني­دار بود. در مجموع ، تاريخ كشت چهارم بطور معني­داري درصد گياهچه عادي و قدرت بذر بالاتري داشت. دامنه سرعت پر شدن بذر (از 3/7 الي 9/2 ميلي­گرم در روز) و سرعت كاهش رطوبت (از 0/63 تا 1/06 درصد درروز) در تاريخ­هاي مختلف كشت متفاوت بود. بذرهاي در حال نمو كه خشك شده بودند خيلي زودتر (30-20 روز بعد از گرده­ افشاني) نسبت به بذرهاي تازه (50-30 روز بعد از گرده­ افشاني)، تحمل به خشكيدگي و جوانه­ زني را شروع كردند و زودتر (60-30 روز بعد از گرده­ افشاني) از بذرهاي تازه نيز به حداكثر درصد گياهچه­ هاي عادي و اتمام تحمل به خشكيدگي در تمام بذرها رسيدند. در تاريخ كشت سوم و چهارم، با توجه به مواجه نشدن مراحل اوليه نمو با تنش گرمايي اوايل مرداد و در نتيجه شروع فرآيند خشكيدگي در دماي خنك­ تر، تحمل خشكيدگي در تمام بذرها سريع­تر به پايان رسيد و بذرهاي خشك شده، خيلي زودتر به حداكثر درصد گياهچه عادي رسيدند. ارزيابي روند تغييرات متوسط زمان جوانه­ زني (MGT) و طول گياهچه به عنوان شاخص­هاي ديگر كيفيت بذر نشان داد بذرهاي خشك شده پس از شروع جوانه­ زني،نسبت به بذرهاي تازه، خيلي سريع­تر به حداكثر سرعت جوانه­ زني و طول گياهچه­ رسيدند و تغييرات اين دو شاخص، روندي مشابه تغييرات درصد گياهچه­ هاي عادي داشته است. با توجه به موارد فوق مي­توان نتيجه گرفت كه تنظيم تاريخ كاشت واجتناب از برخورد مراحل آغازين نمو با دماي بالاتر از 35 درجه سانتي­گراد موجب توسعه سريع تحمل به خشكيدگي به تمام بذرها و ارتقاي كيفيت بذر مي­شود.