دينداري: مداراي اجتماعي يا فاصلۀ اجتماعي (پيمايشي در ميان مسلمانان و مسيحيان شهر تهران)

(Religiosity: Social tolerance or social distance (Survey among Christians and Muslims of Tehran

وحدت و يكپارچگي، پذيرش يكديگر در عين داشتن تفكر متفاوت و حتي مخالف، نداشتن رفتارهاي تحقيرآميز گروه‌هاي قومي، نژادي و ديني با يكديگر و كاهش شكاف‌ها و فاصله‌هاي اجتماعي، از مسائل حائز اهميت در تمامي ادوار و كشورها و مورد تأكيد نهادها و مراجع فرهنگي ذي‌ربط است. پژوهش حاضر، با هدف بررسي رابطة دينداري با فاصلة اجتماعي در ميان مسلمانان و مسيحيان شهر تهران، با تأكيد بر مداراي اجتماعي به انجام رسيده است. چارچوب نظري، برايندي از نظريات دوركيم، رابرتز و آلپورت است. جامعۀ آماري، شامل مسلمانان و مسيحيان 18 سال به بالاي شهر تهران است. روش تحقيق، پيمايش است و داده‌ها از ميان 204 نفر نمونه به‌صورت خوشه‌اي، در شهر تهران جمع‌آوري شده است. نتايج رابطه­سنجي ميان متغيرهاي تحقيق و متغير وابسته نشان داد كه بين ميزان دينداري و فاصلة اجتماعي مسلمانان و مسيحيان، رابطة مستقيم، و ميان مداراي اجتماعي و فاصلة اجتماعي، رابطة معكوس برقرار است. مطابق نتايج آزمون رگرسيون نيز متغير (واسط) مداراي اجتماعي بيشترين تأثير را بر فاصلۀ اجتماعي دارد و پس از آن، دينداري و نوع دين، متغيرهاي تأثيرگذار بر فاصلة اجتماعي هستند. درمجموع، متغيرهاي واردشده در معادلة رگرسيون (نوع دين، دينداري، مداراي اجتماعي)، 49 درصد تغييرات متغير فاصلة اجتماعي را تبيين مي ­كنند.

Having unity, mutual acceptance and tolerance even by having a different of apposite beliefs, not having humiliating behaviors among the ethnic and religious groups as well as bridging gaps and social distance, are important issues in all ages and countries, particularly for cultural institutes. This research has been done to study the relationship between religiosity and social distance among Muslims and Christians in Tehran, with a considerable emphasis on tolerance. The theoretical framework is a combination of theories of Durkheim, Robertz and Alport. The statistical society consists of Muslims and Christians over 18 years old Tehran. The method is survey, and data gathering has been performed from 204 individuals (cluster selected sample). Results show that there is a direct relation between the level of religiosity and social distance between Muslims and Christians, while between the level of social tolerance and social distance, there is an inverse relation. Based on regression results, the level of social tolerance has the most effect on social distance, and then religiosity and the religion type are significant factors affecting the social distance. Over all, variables of regression equation (religion type, religiosity, social tolerance) explain 49 percent of social distance changes.